Kahve sevenler, o sabah fincanının tadını daha iyi çıkarmak için işte bir neden daha. Araştırmalar, yabani ortamda bulunan kahve türlerinin yüzde 60'ının yakın zamanda neslinin tükenebileceğini gösteriyor. Raporlara göre, dünyanın en popüler kahve türleri yok olacak. Geçtiğimiz günlerde Science Advances dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmada, İngiltere merkezli Kew Royal Botanic Gardens'tan araştırmacılar, kahvenin geleceğini riske sokan faktörlerin iklim değişikliği, ormansızlaştırma, kuraklık ve bitki hastalıkları olduğunu söylüyor. Bu anlamda yakında genetiği değiştirilmiş kahveler içmemiz gerekebilir.
Dünyanın en popüler kahve türleri yok oluyor
İngiltere ve Etiyopya'dan bilim adamlarının hazırladığı ortak çalışmaya göre Dünya'da bulunan 124 çeşit yabani kahveden 75'inin tükenme riski altında olduğu resmi olarak doğrulandı. 124 türün yaklaşık 35'i, herhangi bir koruma tedbiri alınmayan alanlarda yetişiyor. İngiltereli Kew'de kahve araştırması başkanı olan Aaron P. Davis basına verdiği demeçte, "Hatırlanması gereken en önemli şey, kahvenin hayatta kalabilmesi için bir orman habitatına ihtiyaç duymasıdır" diyor. Davis, "Dünyada çok fazla ormansızlaştırma yaşanırken, vahşi kahve türleri bundan endişe verici bir oranda etkileniyor." diyerek ekliyor.
Gelecek, özellikle ticari üretim için en popüler kahve türlerinden biri olan Arabica için acımasız görünüyor. Önceki araştırmalar, yabani Arabica'nın 2080 yılına kadar soyunun tükenebileceğini ortaya koymuştu. Geniş kahve tarlalarında yetiştirilen Arabica, çok sınırlı bir genetik stoğa sahip. Bu da kahvenin, iklim değişikliği ile zararlı böcek ve hastalıklar gibi diğer tehditlerle başa çıkacak esnekliğe sahip olmadığı gösteriyor.
Açıklamalarda, belirli tropik ülkelerde, özellikle Afrika'da ve iklim değişikliğinden fazlasıyla etkilenen ormanlık alanlarda derhal hedeflenen eylemlere geçilmesi gerektiği belirtiliyor. Çalışma, hükumetleri ve ticari üreticileri kahve türlerine yönelik korumaları artırmaya ve daha fazla tohum istiflemeye çağırıyor.
Genetiği değiştirilmiş kahveler oluşturmak için genler korumaya alınacak
Kahve için daha parlak bir gelecek sağlamak adına sunulan bir başka öneri daha az yaygın kahve türlerine odaklanmaktır. Araştırmaya göre, farklı yabani kahve bitkilerinin mahsulünü koruyarak, değişen iklimlere ve zararlılara karşı daha dayanıklı ticari kahvenin geliştirilmesi sağlanabilir. Genetiği değiştirilmiş kahveler oluşturmak için, araştırmacıların çeşitli kahve genlerini korumaya almaları gerekiyor.
Çalışmanın bulguları sadece kahve içenler için önemli değil. Zira bilindiği üzere Dünyada ihracat gelirinin büyük bir kısmını kahvenin oluşturduğu birçok ülke var. Aynı zamanda dünyanın dört bir yanındaki çiftliklerde kahve üretiminde çalışan 100 milyon insan olduğu tahmin ediliyor.
Örneğin Etiyopya, yabani Arabica kahvesinin yetiştiği yer ve Afrika'nın en büyük kahve ihracatçısı. Buna göre yaklaşık 15 milyon Etiyopyalı kahve üretiminde çalışıyor ve kahvenin ülkeye getirdiği yıllık ihracat, tahmini olarak 1 milyar dolar değerinde.
Ülke, orman tabanlı kahve yetiştirme sistemleri geliştirerek biyolojik çeşitliliği korumak adına adımlar attı. Çiftçileri, kahve tarlalarını ormanların içerisine taşımaya teşvik eden ve ihracat mahsulü hazırlamalarını sağlayan Yayu Orman Kahvesi Projesi gibi girişimler ile üreticilerin iklim değişikliğinden daha az etkilenmesi hedeflendi. Bunu yaparken değerli ormanlık alanların korunması sağlandı.
