Ay'a İniş Yapacak İlk Özel Uzay Aracı Fırlatılmaya Hazır

Falcon 9 roketi Beresheet'i Ay'a olan mesafenin yalnızca yüzde 10'una kadar taşıyacak.

Ay'a iniş yapacak ilk özel uzay aracı fırlatılmaya hazır

"Moon of Israel", sessiz filmlerin altın çağından kalma 1924 yapımı destansı bir filmdir. Michael Curtiz'in büyük kariyerinin "Casablanca" filmindeki yönetmeliği ile başlamasına yardımcı oldu. Devam filmleri başarıları itibariyle nadiren orijinaline yakındır. İsrail'in Şubat 2019'da Ay'a robot indirme planı, 1924'te çekmiş olduğu filmle aynı adı taşıyor; "Moon of Israel". Planın bir devam filmi olduğu düşünülürse, Ay'a iniş yapacak ilk özel uzay aracı için başlı başına gişe rekorları kıracağı söylenebilir.

İlk Özel Uzay Aracı Hükümet Programı Olmadan Fırlatılıyor

SpaceIL'in Beresheet uzay aracının sanatsal görünümü
SpaceIL'in Beresheet uzay aracının sanatsal görüntüsü | SpaceIL

Kar amacı gütmeyen bir şirket, SpaceIL'in önderlik ettiği bu yeni "Moon of Israel" uzay görevinde özel bir robotik araç Ay'ın yüzeyine iniş yapacak. Ay'a iniş denemeleri 1960'lara kadar uzanıyor. Amerika Birleşik Devletleri, Apollo programının bir parçası olarak altı ayrı vesileyle 12 kişiyi ve Surveyor isimli Ay görevlerinin öncüsü uzay aracını Ay'a indirdi. Sovyetler Birliği robotik Ay görevleri gerçekleştirdi. 1970'lerde Lunokhod otomat izcilerini gezegenin yüzeyine indirdi. En son Çin, Ay'ın arka tarafına Chang'e 4 robot sondasını indirmeyi başardı. Bu görevlerin hepsi büyük devlet uzay kurumları tarafından desteklenen şaşırtıcı teknik başarılardan oluşmuştur.

ilk özel uzay aracı Çin'in Yutu 2 izcisi
Çin'in Yutu 2 izcisi 2 Ocak 2019'da Ay'ın Dünya'dan görünmeyen karanlık tarafında iniş yaptıktan hemen sonra araştırmasına başladı. | CNSA

Yeni Ay Keşif Yöntemleri

Ay'ın sıradaki ziyaretçisi biraz farklı. SpaceIL'in Beresheet uzay izcisi – İbranica "Başlangıçta" anlamına gelir – Dünya'dan fırlatılan ve Ay'a iniş yapan, özel olarak fonlanmış ilk uzay görevi olacak. Yüzeye iniş yaptıktan sonra roketlerini bir kez daha açması "umut edilerek", yine Ay'ın farklı bir noktasına uçan ilk uzay aracı olacak. Görev yalnızca uzay araştırmalarının teknik ve tarihi boyutunda önemli bir kilometre taşı olmayacak; aynı zamanda insanlığın uzay keşfinde nasıl yol aldığına dair önemli bir belge olacak.

Görev, bir Google yarışması aracılığıyla başladı: Lunar XPrize

SpaceIL, 2011 yılında, bir uzay aracı inşa edip onu başarıyla Ay'a indirilebilen ilk özel sermayeli ekibe 30 milyon ABD Doları ödül verecek olan Google Lunar XPrize'da rekabet etmek için kuruldu. Ay'a inişin ötesinde, uzay aracı veya bir izci, gezegenin yüzeyinde 500 metre veya daha fazla yol almak ve iniş ortamının yüksek çözünürlüklü görüntülerini Dünya'ya ışınlamak zorunda. Google Lunar XPrize yarışması 2018'de bir kazanan olmadan sona erdi. Yarışmaya yetişemese de, SpaceIL uzay gemisinin gelişimi ve inşası ilerlemeye devam ediyor ve şu anda Cape Canaveral, Florida'dan Ay'a fırlatmaya hazır.

Beresheet iniş aracı, yaklaşık 1.8 metre çapında, 1.3 metre yüksekliğinde ve yaklaşık 350 kilo (Dünya'da) ağırlığında olacak. Bu boyutuyla bir aile yemek masasından farklı değil. Bu ağırlık, uzay aracını Ay'a indirmek için gereken yaklaşık 450 kilogram yakıtı içermiyor. Araç, NASA tarafından sağlanan bir lazer reflektör, Ay'ın manyetik alanını ölçmek için bir alet ve kültürel İsrail eserlerinden oluşan bir kapsülü taşıyor. İsrail, bu görev için SpaceX Falcon 9 roketlerini kullanacak.

ilk özel uzay aracı
Dünya'nın ekseninde dolaşan yaklaşık 1.866 uydu yer alıyor

Bir Roket Olmadan Aya Gitmek

SpaceX fırlatma işleminde ana kargo SpaceIL iniş aracı olmayacak. Dünya ekvatorunun yaklaşık 35.400 kilometre üstünde çok yüksek bir noktaya yerleştirilecek olan iletişim uydusu asıl hedeflenen kargo olacak. Uydu, Dünya merkezli bir eksene oturacak ve böylece hareketleri Dünya'mızın günlük dönüşü ile eş zamanlı olacak. Beresheet uzay aracı yolcuğunda ana uyduya eşlik edecek ancak Ay'a erişmesi için 10 kat daha uzağa seyahat etmesi gerekecek.

Uzay uçuşunda bir noktadan başka bir noktaya ulaşmayı engelleyen şey mesafe değil; gereken enerjinin miktarıdır. Falcon 9 roketi Beresheet'i Ay'a olan mesafenin yalnızca yüzde 10'una kadar taşıyacak. Geriye kalan mesafenin yüzde 90'ı geminin kendi uçuş sistemi ile kat edilecek. Bunun için araç kendi eksenini Ay'ın yer çekimine yakalanacak şekilde ayarlayacak. Bu işlem haftalar sürecek. Ay'da hava ya da ses yok. O nedenle İsrail uzay aracının görevi orijinal 1924 sessiz filminden farklı olmayacak.