Bilim adamlarınca geliştirilen kendiliğinden ısınan ve soğuyan kumaş hem maraton koşucuları hem de Alp maceraperestleri için oldukça önemli bir icat olabilir. Bir grup bilim insanı, değişen çevre koşullarına otomatik cevap veren yalıtım özellikli bir kumaş parçası tasarladılar. 8 Ocak 2019 tarihli Science dergisinde yayımlandı.
Kendi Kendine Soğuyan ve Isınan Kumaş Vücut Isısını Dengede Tutuyor
Maryland Üniversitesi'nden (UMD) araştırmacılar, içinden geçen ısı miktarını otomatik olarak düzenleyebilen bir malzeme tasarladılar. Terleyen bir vücutta olduğu gibi, koşullar sıcak ve nemli olduğunda, kumaş kızılötesi radyasyonun (ısı) içeri geçmesine izin veriyor. Çevre soğuyup, beden kuruduğunda kumaş dışarı çıkan ısıyı azaltmak için büzüşüyor.
Kumaştaki İplikler Derideki Nemlilik Oranına Göre Şekil Değiştiriyor
Kumaş, ısıya ve neme yanıt olarak genişleyen ya da büzüşen özel olarak tasarlanmış ipliklere sahip. Sıcak ve nemli koşullar nedeniyle iplik sıcak veya ıslakken demetler sıkılaşıyor ve çöküyor. Bu da ısıyı dışarı çıkarmak için kumaştaki boşlukları etkin biçimde genişletiyor.
Ters etki ise tekstil soğuk veya kuru olduğunda serin koşullarda meydana geliyor: Lifler genleşerek ısının kaçmasını önlemek üzere boşluklarını azaltıyor. Bir tür otomatik ısı düğmesine sahip olan tekstil parçasını üretmek için kimya ve biyokimya profesörleri birlikte çalışmış.
Bu özel son teknoloji kumaş diğer sıradan ürünlere benzer şekilde dokunabiliyor, yıkanabiliyor ve boyanabiliyor.
Pek çok kumaş halihazırda kızılötesi radyasyonu hapsederek bizi sıcak tutmaktadır. Ancak bunu ne kadar yapabildikleri çevre koşullarına bağlı olarak değişmez. Aynı durum, insanların egzersiz yaptıklarında vücut sıcaklıklarını düzenlemek için sıklıkla kullandıkları nem emici kumaşlar için de geçerlidir. UMD ekibinin ürettiği kumaş ise ciltte yatan nem miktarı değiştikçe yayılan kızılötesi miktarını yüzde 35 oranında azaltabiliyor.
Yeni kumaşın neredeyse anında çalıştığı söyleniyor, böylece insanlar ısındıklarını fark etmeden giysileri onları hemen soğutmaya başlıyor.
Bilim adamlarının açıklamasına göre, vücut sıcaklığını kıyafetteki gözenekleri artırıp azaltarak kontrol eden böyle bir kumaş ilk kez tasarlandı. Parça beş metrekare büyüklüğe sahip. Baz fiber için kullanılan malzemeler kolaylıkla temin edilebiliyor ve boyama sırasında karbon kaplama eklenebiliyor. Halihazırda bir giyim firması tarafından test edilmekte ve iki yıl içerisinde kullanıma sunulabilecek.
