Dağ sıçanı (Marmota monax) bir tür marmot veya yer sincabıdır. Dünya onu Bugün Aslında Dündü (Groundhog Day) filmindeki hava durumu tahminleriyle tanır. Hayvan woodchuck, groundpig ve monax da dahil olmak üzere birçok isme sahiptir. "Woodchuck" hayvanın Algonkin dilindeki adı olan wuchak kelimesinin bir uyarlamasıdır.
Dağ Sıçanı (Marmota monax) Hakkında Bilgiler
- Bilimsel adı: Marmota monax
- Yaygın isimler: Dağ sıçanı, groundhog, woodchuck, whistlepig, monax, siffleux, thickwood porsuğu
- Temel hayvan grubu: Memeli
- Boyut: 40-50 cm
- Ağırlık: 2,3-5,4 kg
- Ömrü: 2-3 yıl
- Beslenme: Otobur (herbivore)
- Habitat: Kuzey Amerika
- Popülasyon: Bol ve istikrarlı
- Korunma durumu: En az endişe verici
Dağ Sıçanı (Marmota monax) Hakkında Açıklama
Dağ sıçanı en büyük yer sincabı (tarla sıçanı) olarak kabul edilir. Yetişkinler 6 inç uzunluğundaki kuyrukları dahil, ortalama 40 ila 50 cm uzunluğundadır. Nispeten kısa kuyrukları bu türleri diğer yer sincaplarından ayırır. Hayvanın ağırlığı, yıl boyunca önemli ölçüde değişmekle birlikte ortalama 2,3 ile 5,4 kilo arasındadır. Hayvanlar kahverengi olma eğilimindedir ve fildişi renginde dört kesici dişleri vardır. Dağ sıçanı, tüylerinin içinde biten kısa uzuvlara ve kavisli pençelere sahiptir. Bu nedenle tırmanmaya ve kazmaya eğilimlidir.
Dağ Sıçanlarının Habitatı ve Dağılımı
Dağ sıçanı orijinalinde "groundhog" adına sahiptir ve yerdomuzu gibi çevrilebilir. Bu adını açık, alçak kotlu topraklarda yaşamayı tercih etmesinden alır. Özellikle tarlalardaki ve meralardaki iyi drene olmuş toprakları tercih eder. Bu hayvanlar Kanada genelinde ve doğu Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunur. Dünyanın geri kalanında daha farklı dağ sıçanı türleri vardır ve bunlar kayalık ve dağlık yaşam alanlarını tercih etme eğilimindedir.
Dağ Sıçanlarının Beslenme ve Davranışı
Sıçanlar teknik olarak omnivordur (hem etçil hem otçullardır) ancak dağ sıçanları çoğu türe göre daha otçuldur. Otlar, meyveler, karahindiba, öksürükotu, kuzukulağı ve tarım bitkilerini yerler. Bununla birlikte diyetlerini yuvadan düşmüş yavru kuşlar, böcekler, salyangozlar ve kurtçuklar ile desteklerler. Sıvı ihtiyaçlarını çiğden ve bitki sıvısından aldıklarından çoğunlukla su içmeleri gerekmez. Bu kemirgenler yağ depolarlar ve gıdalarını saklamak yerine kış uykusuna yatarlar.
Groundhog'lar insanlar, tilkiler, çakallar ve köpekler tarafından avlanır. Daha genç olanlar şahinler ve baykuşların hedefindedir.
Dağ Sıçanlarının Üremesi ve Yavruları
Köstebekler hiçbir zaman yuvalarından uzaktan bulunmazlar. Toprağa kazdıkları yuvalarını kış uykusuna yatmak, avcılardan kaçmak, uyumak ve yavrularını büyütmek için kulanırlar. Dağ sıçanları mart veya nisan aylarında kış uykusundan uyandıktan sonra çiftleşir. 31 ya da 32 günlük gebelik süresince çift yuvada kalır. Erkek, dişi doğum yapmadan önce ini terk eder. Genellikle iki ila altı kör yavru dünyaya gelir. Gözleri açıldıktan ve kürkleri uzadıktan sonra inden çıkarlar. Yazın sonuna doğru yavrular kendi yuvalarını inşa etmek için harekete geçer. Dağ sıçanı bir sonraki baharda üreyebilir yapıya gelir ancak çoğu iki yaşında olgunlaşır.
Vahşi doğada çoğu dağ sıçanı iki ila üç yıl yaşar. En fazla altı yıl yaşadıkları görülmüştür. Esaret altında 14 yıla kadar yaşayabilirler.
Dağ Sıçanlarının Korunma Durumu
IUCN bu hayvanın korunma statüsünü "en az endişe verici" olarak sınıflandırmaktadır. Yaşadıkları çevrelerde bolca bulunmaktadır ve çoğu noktada stabil bir popülasyona sahiptir. Korunan bir tür değillerdir.
Groundhog Day
2 Şubat, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da "Groundhog Day" ya da Dağ Sıçanı Günü olarak kutlanır. Tatilin temelinde dağ sıçanının kış uykusuna yatarak baharın gelişini göstermesi vardır. Bir tür batıl inanca dayanır. Açık havada yuvasından çıkan köstebek gölgesini görürse kış alta hafta uzayacak ve eğer görmezse bahar erken gelecektir.
Dağ sıçanları zararlı oldukları, kürkleri, yemek ve ödül için avlanırlar. Her ne kadar bitkileri yeseler de açtıkları delikler toprağı sağlıklı hale getirir ve tilkiler, tavşanlar ve kokarcalara yuva olur. Bu nedenle popülasyonlarının kontrol altında tutulması çiftçiler için yararlıdır.
Dağ sıçanları ve insanlar
Hepatit-B verilen dağ sıçanları karaciğer kanserinin daha iyi anlaşılmasına yardımcı olmuştur. Bu hastalık için uygun olan diğer tek hayvan tehlike altında olan şempanzedir. Groundhog ayrıca obezite ve diğer metabolik bozukluklar ile kalp hastalıkları çalışmaları için örnek bir organizma görevi görmektedir.
Her ne kadar evcil hayvan olarak tutulabilse de sahiplerine karşı saldırganlık gösterebilirler. Hasta veya yaralı olanlar genellikle vahşi doğaya tekrar salınmak üzere kısa süreliğine rehabilite edilir. Lakin bazıları bakıcılarıyla bağ kurar.
Dağ sıçanı (Marmota monax) hayvanı ve Groundhog Day yazımız burada son buldu. Daha fazla içerik için bu bağlantıyı takip edebilirsiniz: https://evrenatlasi.com/k/yeryuzu-tabiat/
