Teknik olarak Asya'da bulunan ancak Avrupa dokusuna sahip olan Gürcistan cumhuriyeti eskiden Sovyetler Birliği'nin bir parçasıydı. Bağımsızlığını 9 Nisan 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağıldığı bir zamanda aldı. Ondan önce, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti olarak adlandırılıyordu.
Gürcistan Hakkında Bilgiler
- Nüfus: 3,71 milyon (2017)
- Başkent: Tiflis (1 milyon)
- Yüzölçümü: 69.700 km²
- Sahil şeridi: 310 km
- En yüksek noktası: 5.068 m, Shkhara Dağı
- En alçak noktası: -1.5-2.3 m, Poti ve Kulevi arasında
- Diğer büyük şehirler: Batum, Kutaisi
Gürcistan Halkının Etnik Yapısı
Gürcistan nüfusu yaklaşık 4,9 milyon kişidir, ancak 1,76 doğurganlık oranı ile nüfus artış hızı düşmektedir (2.1 oranından gerilemiştir).
Gürcistan'daki başlıca etnik gruplardan yüzde 87'yi Gürcüler, yüzde 6'yı Azeriler ve yüzde 4,5'i Ermeniler oluşturur. Ruslar, Osetliler, Yezidiler, Ukraynalılar, Kistler (en çok Pankisi Vadisi bölgesinde yaşayan etnik bir grup) ve Yunanlılar kalanı oluşturur.
Gürcistan'daki Diller
Gürcistan'da konuşulan diller, ülkenin resmi dili olan Gürcüce'dir. Gürcü dilinin antik Aramice dili ile kökenleri olduğu düşünülür. Diğer dillerden çok farklı seslere ve (görünüme) sahiptir. Bazı ünsüzler, örneğin, boğazın arkasından ani bir nefes darlığı sesiyle telaffuz edilir. Gürcistan'da konuşulan diğer diller arasında Azerice, Ermenice ve Rusça bulunur ancak Abhazya bölgesinin resmi dili Abhaz dilidir.
Gürcistan'ın Dini
Gürcistan halkının yüzde 84'ü Ortodoks Hristiyan ve yüzde 10'u Müslüman'dır. 4. yüzyılda Hristiyanlık resmi din haline geldi; ancak Osmanlı ve Fars imparatorlukları ile Moğollara yakın konumu neticesinde pek çok kültürün etkisinde kaldı.
Gürcistan Coğrafyası
Gürcistan, stratejik olarak Kafkas dağlarında bulunur ve en yüksek noktası 5.068 metre ile Shkhara Dağı'dır. Ülke zaman zaman gerçekleşen depremlerden muzdariptir. Ülkenin üçte biri ormanlıktır. Yüzölçümü 69.700 kilometrekaredir Ermenistan, Azerbaycan, Rusya, Türkiye ve Karadeniz ile sınırlıdır.
Ülkede rakım arttıkça nüfus yoğunluğu belirgin şekilde azalmaktadır. Zira bu koşullarda atmosfer inceliyor ve hava koşulları konuk sever olmaktan çıkıyor. Dünya nüfusunun yalnızca yüzde 2'sinden azı 2.400 metrenin üzerinde yaşamaktadır.
Gürcistan'ın İklimi
Gürcistan, Karadeniz boyunca enlemesine uzanması ve kuzeyden gelen soğuk havalardan Kafkas dağları yoluyla korunması nedeniyle, deniz kıyısında subtropikal bir iklime sahiptir.
Dağlarda yükseldikçe farklı iklim seviyeleri ile karşılaşmak mümkün. Orta rakımda Alp iklimi görülmektedir ve buralarda yaz mevsimiyle pek karşılaşılmaz. En yüksek noktalarda ise yıl boyu kar ve buz vardır. Ülkenin en güney doğu bölgeleri ise kurudur. Yağmur daha çok denize yakın bölgelere düşer.
Gürcistan'ın Tarihi
1. yüzyılda, Gürcistan, Roma İmparatorluğu'nun egemenliğinde idi. Fars, Arap ve Türk imparatorlukları arasında geçirilen zamandan sonra, 11. ve 13. yüzyıllarda kendi altın çağını yaşadı. Sonra Moğollar geldi. Daha sonra, Pers ve Osmanlı imparatorluklarının her biri bölgeye hakim olmak istedi. 1800'lerde, dümeni alan Rus İmparatorluğu oldu. 1917 Rus Devrimi'nden sonra yaşanan kısa bir bağımsızlık döneminin ardından, ülke 1921'de Sovyetler Birliği'ne bağlandı.
2008'de Rusya ve Gürcistan, kuzeydeki Güney Osetya bölgesi için beş gün boyunca savaştı. Abhazya ve burası, uzun süredir Gürcistan hükümetinin kontrolü dışındadır. Kendi fiili hükümetleri bulunur. Rusya tarafından desteklenirler ve binlerce Rus askeri hala bölgededir.
Güney Osetya, 1990'larda Gürcistan'dan bağımsızlık olmak istedi. Birkaç aralıklı çatışmanın ardından barış gücü birlikleri bölgeye ulaştı. Abhazya da bağımsızlığını ilan etti ancak her iki bölge de dünyanın çoğu ülkesine göre teknik olarak Gürcistan'ın parçasıdır.
Rusya bu iki noktanın bağımsızlığını tanıdı ve buralara Rus bayrağı taşıyan askeri üsler kurdu. Rus ordusu insanların evlerinin etrafına, tarlalarına ve kasabaların ortasına sınır kapıları yerleştirdi. Khurvaleti köyü (700 kişi), Rusların kontrol ettiği topraklarla Gürcülerin kontrolündeki topraklar arasında bölünmüştür.
Gürcistan'ın Yönetim Şekli
Gürcistan hükümeti bir cumhuriyettir ve tek meclisli bir yasama meclisine (parlamento) sahiptir. Gürcistan'ın lideri Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili'dir ve Mamuka Bahtadze başbakanlık görevini yürütmektedir.
Gürcistan'ın Bölgesel ve Küresel Meselelerdeki Rolü
Avrupa ve Asya arasında stratejik bir kavşak noktasında yer alan Gürcistan, yüzyıllardır bölgesel ve küresel meselelerde önemli bir rol oynamıştır. Ülke, NATO ve Avrupa Birliği'ne katılma hedefiyle Avrupa ve Batı ile bütünleşme yönünde bir dış politika izlemiştir. Gürcistan aynı zamanda Rusya, Türkiye ve İran gibi komşularıyla da iyi ilişkiler sürdürmeye çalışmaktadır. Zaman içinde Gürcistan'ın dış politikası, dünyadaki yerini güvence altına almaya çalışırken bu rekabet halindeki çıkarları ve öncelikleri dengeleyecek şekilde gelişmiştir.
Gürcistan Ekonomisi
Gürcistan, Batı yanlısı görüşleri ve gelişmekte olan ekonomisi ile hem NATO'ya hem de Avrupa Birliği'ne katılmayı umuyor. Para birimi Gürcistan Larisi'dir. Tarım ürünleri arasında üzüm (ve şarap), şeker pancarı, tütün, uçucu yağlar için bitkiler, narenciye ve fındık bulunur. İnsanlar ayrıca arılar, ipek böcekleri, kümes hayvanları, koyunlar, keçiler, sığırlar ve domuzlar yetiştirir. Ekonominin yaklaşık yarısı, nüfusun dörtte birinin çabalarıyla tarımsal ürünlerden geliyor. Madencilik manganez, kömür, talk, mermer, bakır ve altını içerir. Ülkenin kimyasallar ve gübre gibi çeşitli küçük endüstrileri de vardır.
Anahtar Çıkarımlar:
- Yaklaşık 5 milyon nüfusuyla Karadeniz sınırındadır ve alçak rakımlarda subtropikal bir iklime sahiptir.
- Gürcistan'ın dağlık bölgesinde iklim rakıma bağlı olarak çeşitlilik gösteriyor.
- Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla kazanılan bağımsızlıktan bu yana ülkenin bir kısmı hala ihtilaf halinde.
- Ülke nüfusunun büyük bir kısmı kırsal alanlarda yaşar.
Gürcistan Hakkında Sık Sorulanlar
Gürcistan nedir?
Gürcistan, Avrupa ve Asya'nın kesiştiği noktada yer alan, kuzeyde Rusya, güneyde Türkiye ve Ermenistan, doğuda ise Azerbaycan ile sınırı olan bir ülkedir. Gürcistan'ın başkenti, ülkenin doğu kesiminde yer alan Tiflis'tir.
Gürcistan'da hangi dil konuşulur?
Gürcistan'ın resmi dili, kendine özgü bir alfabesi olan Gürcüce'dir. Gürcistan'da konuşulan diğer diller arasında Rusça, Ermenice ve Azerice bulunmaktadır.
Gürcistan'da kullanılan para birimi nedir?
Gürcistan'da kullanılan para birimi Gürcü Lari'sidir (GEL).
Gürcistan'ın nüfusu ne kadardır?
2021 yılı itibariyle Gürcistan'ın nüfusu yaklaşık 3,7 milyon kişidir.
Gürcistan'ın coğrafyası nasıldır?
Gürcistan, yüksek zirveler ve alpin çayırlardan subtropikal ormanlara ve Karadeniz'deki kıyı bölgelerine kadar çeşitli manzaralara sahip dağlık bir ülkedir. Kafkas Dağları ülkenin kuzey kesiminden geçmektedir.
Gürcistan ne ile tanınır?
Gürcistan, eski kiliseleri, manastırları ve sanatı da dahil olmak üzere zengin kültürel mirasıyla tanınır. Ayrıca bölgede binlerce yıldır üretilen şaraplarıyla da ünlüdür. Gürcistan ayrıca haçapuri (peynir dolgulu ekmek) ve khinkali (köfte) gibi yemekleri içeren geleneksel mutfağıyla da bilinir.
Gürcistan'ın tarihi ve kültürel kökleri nelerdir?
Gürcistan, MÖ 8. yüzyıldaki antik Kolhis Krallığı'na kadar uzanan uzun ve zengin bir tarihe sahiptir. Yüzyıllar boyunca Gürcistan, Persler, Romalılar, Araplar, Moğollar ve Osmanlılar da dahil olmak üzere bir dizi farklı imparatorluk tarafından işgal edilmiş ve yönetilmiştir. Bu zorluklara rağmen Gürcistan kendine özgü dili, müziği, sanatı ve mutfağıyla güçlü bir kültürel kimlik duygusunu korumuştur. Bu, ülkenin ulusal gururunu ve bağımsızlığını, zorluklar karşısında bile sürdürmesine yardımcı olmuştur.
Kaynaklar:
