Dünya'ya En Yakın Yıldızlar

Dünya'ya en yakın yıldızların listesinde ilk sıra bakış açısına göre değişebilir.

Yazar Burcu Kara
dünya'ya en yakın yıldızlar arasında Proxima Centauri'nin varsayılan gezegeninin çizimi
Ufukta Proxima Centauri

Dünya'ya en yakın yıldızlar neler öğrenelim. Güneş ve etrafındaki gezegenler Samanyolu'nun nispeten en ıssız bölgelerinden birinde bulunuyor. Yalnızca üç yıldız Dünya'mıza beş ışık yılından daha yakınlar. Eğer "yakın" tanımını genişletirsek, Güneş'e yakın olan birkaç yıldız daha var. Güneş Sistemi Samanyolu Galaksisi'nin kenar uçlarında yer alıyor olabilir ancak yine de tümüyle yalnız değiliz.

Önemli bir bilgi: Bazı Türkçe kaynaklarda Dünya'ya en yakın yıldızın Proxima Centauri olduğu yazıyor. Bu yıldız Dünya'ya en yakın ikinci yıldızdır. Dünya'ya en yakın birinci yıldız ise Güneş'tir.

Eğer astronomik gözlemlerde Güneş'in yıldız olarak görülmediği gerçeğini kabul ediyorsanız ilk sıraya Proxima Centauri yıldızını koyabilirsiniz. Fakat teknik olarak Dünya'ya en yakın yıldız Güneş olmalıdır.

Dünya'ya En Yakın Yıldız Güneş

Dünya'ya en yakın yıldızlar arasında güneş

Dünya'ya en yakın yıldızlar arasında Güneş'ten söz etmeden geçmek doğru olmaz. Güneş Sistemi'nin merkezi yıldızı olan Güneş, gökbilimciler tarafından sarı cüce yıldız olarak biliniyor. Yaklaşık beş milyar yıl yaşında ve ömrünün yarısında. Gündüz Dünya'yı aydınlatır ve gece Ay'ın parlamasını sağlar. Güneş olmasaydı burada, Dünya'da yaşam olmazdı. 149 milyon kilometre uzaklığı ile Dünya'ya en yakın yıldız, yani sadece 8,5 ışık dakika uzağımızda.

Alfa Centauri

Dünya'ya en yakın yıldızlar alfa centauri ikinci sırada
Alfa, Beta ve Proxima Centauri'nin gökyüzündeki fotoğrafı

Gök mahallemize en yakın ikinci yıldız Alfa Centauri sistemidir. Işıklarının bize ulaşması dört yıldan fazla sürer. Güneş'ten sonra Dünya'ya en yakın yıldız grubu bu. Üç yıldız birlikte oldukça karmaşık bir yörüngede dans ediyorlar. Sistemin birincil yıldızları olan Alfa Centauri A ve Alfa Centauri B Dünya'dan yaklaşık 4,37 ışık yılı uzaklıkta. Üçüncü yıldız Proxima Centauri ise (Alfa Centauri C denir) kütleçekimsel olarak bu iki yıldıza bağlı ve buna rağmen 4,24 ışık yılı uzaklıkta olmasıyla Dünya'ya onlardan daha yakın (1 ışık yılı 9,46 trilyon kilometre).

Proxima'nın kayalık bir gezegeni olabileceği yönünde işaretler var. Bununla birlikte yaklaşık 60.000 km/s hızla yol alan Deep Space 1 gibi bir uzay aracının Proxima Centauri'ye ulaşması 81.000 yıl sürerdi.

Barnard Yıldızı

Dünya'ya en yakın yıldızlar barnard yıldızı
Barnard Yıldızı'nın gece gökyüzündeki görüntüsü

Dünya'ya en yakın bir sonraki yıldız yaklaşık 5,96 ışık yılı uzaklıkta ve kendisi soluk bir kırmızı cüce. Amerikan astronom E.E. Barnard'dan anısına "Barnard'ın Yıldızı" adı verildi. Bir zamanlar etrafında gezegenler olabileceği düşünülüyordu ve gökbilimciler gezegenleri tespit etmek için birçok girişimde bulundular. Ne yazık ki yok gibi görünüyor. Gökbilimciler elbette aramaya devam edecek. Barnard Yıldızı Ophiuchus (yılancı) takımyıldızı yönünde yer alıyor.

Wolf 359

Dünya'ya en yakın yıldızlar arasında wolf 359 dördüncü sırada

Dünya'ya en yakın yıldızlardan biri olmasıyla bilinen Wolf 359 aynı zamanda Uzay Yolu: Yeni Nesil isimli TV dizisinde geçer. Wolf 359 bu dizide robot-insan Borg ırkının galaksinin kontrolü için Federasyon ile savaştığı destansı gezegendir. Star Trek hayranlarının çoğu Wolf 359'un ne olduğunu ve hikayedeki önemini bilirler.

Wolf 359 Dünya'dan sadece 7,78 ışık yılı uzaklıkta ve fazlasıyla loş bir ışığa sahip. Dolayısıyla sadece teleskop ile gözlemlenebiliyor ve çıplak gözle görülemiyor. Soluk kırmızı cüce yıldız Wolf 35 Aslan (Leo) takımyıldızı yönünde bulunuyor.

Lalande 21185

Dünya'ya en yakın yıldızlar lalande 21185
Lalande kırmızı cüce yıldızı

Büyük Ayı takımyıldızında bulunan Lalande 21185 bu listedeki yıldızların çoğu gibi çıplak gözle görülemeyecek kadar loş, soluk bir kırmızı cüce. Yine de bu durum astronomları kendisini incelemekten alıkoymuyor. Zira etrafında dönen gezegenler olma ihtimali var. Lalande'nin gezegen sistemini anlamak, yaşlı yıldızların etrafındaki bu dünyaların nasıl oluştuğu ve dönüştüğü hakkında ipuçları verecek. Bu yıldız 19. yüzyıl Fransız gökbilimcisi Joseph Jérôme Lefrançois de Lalande onuruna isimlendirildi.

8,29 ışık yılı uzaklıkta olduğundan insanların yakın zaman içinde Lalande 21185'e seyahat etmesi muhtemel değil. Gökbilimciler yine de olası gezegenlerini ve yaşanabilirliklerini kontrol etmeye devam edecek.

Sirius

en yakın yıldızlar arasında sirius
Gece gökyüzünde görülen Sirius

Neredeyse herkes Sirius'ı bilir. Gece gökyüzündeki en parlak yıldız ve tarihimizde zaman zaman Mısırlılar tarafından ekimin habercisi ve diğer medeniyetler tarafından mevsim değişiminin işareti olarak kullanıldı.

Sirius aslında Sirius A ve Sirius B'yi içeren bir ikili yıldız sistemidir ve Canis Major takımyıldızında Dünya'dan 8,58 ışık yılı uzaklıkta bulunur. Yine de bize en yakın yıldızlar arasında. Daha yaygın adı Köpek Yıldızı'dır. Sirius B bir beyaz cüce ve Güneş "öldüğünde" geride bırakacağı cismin ta kendisi.

Luyten 726-8

Luyten 726-8
İkili Luyten yıldız sistemi

Cetus (Balina) takımyıldızında bulunan bu ikili yıldız sistemi Dünya'dan 8,73 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor. Gliese 65 olarak da bilinir ve ikili yıldız sistemidir. Sistemin üyelerinden biri parıltılı yıldız türünde yani parlaklığı aniden büyük oranda değişiyor. Yıldızın adı yörüngesini bulmaya yardımcı olan Willem Jacob Luyten'den geldi.

Ross 154

Dünya'ya Ross 154
en yakKırmızı cüce Ross 154

Dünya'dan 9,68 ışık yılı uzaklıkta olan bu kırmızı cüce gökbilimciler tarafından aktif parıltılı yıldız olarak tanımlanmakta. Yüzey parlaklığı birkaç dakika boyunca milyar katına çıkar, ardından kısa süreliğine hızlıca kararır.

Yay (Sagittarius) takımyıldızında bulunan Ross 154 aslında Barnard Yıldızı'nın yakın bir komşusu. Amerikalı gökbilimci Frank Elmore Ross tarafından "değişken yıldız" (parlaklığı zamanla değişen) arayışının bir parçası olarak ilk kez 1925 yılında keşfedildi.

Ross 248

en yakın yıldızlar arasında Ross 248
Andromeda Galaksisi

Ross 248 Andromeda takımyıldızında bulunuyor ve Dünya'dan yaklaşık 10,3 ışık yılı uzaklıkta. Yine Frank Elmore Ross tarafından keşfedildi. Yıldız uzayda o kadar hızlı yol alıyor ki yaklaşık 36.000 yıl içinde Dünya'ya en yakın yıldız artık Güneş değil Ross 248 olacak ve bu durum yaklaşık 9.000 yıl değişmeyecek. O zamanı görmek ilginç olurdu.

Ross 248 soluk bir kırmızı cüce olduğundan bilim adamları dönüşümü ve nihai ölümüyle fazlasıyla ilgileniyor. Voyager 2 uydusu yaklaşık 40.000 yıl içinde yıldızın 1,7 ışık yılı yakınından geçiş yapacak. Bununla birlikte sonda, o zamana kadar büyük olasılıkla işe yaramaz hale gelmiş olacak.

Epsilon Eridani

Epsilon Eridani
Epsilon Eridani'nin sanatçı çizimi

Eridanus (Irmak) takımyıldızında bulunan bu yıldız, Dünya'dan 10,52 ışık yılı uzaklıkta ve etrafında gezegenler olan Dünya'ya en yakın yıldız. Aynı zamanda çıplak gözle görülebilen en yakın üçüncü yıldız.

Epsilon'un etrafında bir toz diski var ve Güneş Sistemi gibi kendi gezegen sistemine sahip gibi görünüyor. Etrafındaki gezegenlerden bazılarında yaşanabilir bölge olabileceğinden şüpheleniliyor. Bu bölgeler sıvı suyun gezegen yüzeyinden serbestçe akmaya uygun olduğu yerlerdir.

Wolf 359 gibi bu yıldız da bilim kurguya konu oldu. Uzay Yolu'nda Spock'ın gezegeni Vulcan'ın bu sistemde bulunduğu söylenir. Aynı zamanda "Babylon 5" ve "The Big Bang Theory" dizileri dahil olmak üzere çeşitli filmlerde ve TV şovlarında işlendi.