Caz müziğin duayenleri

Yazar Ali Artur
en ünlü caz müzik sanatçıları

Caz dünyası süper yetenekli virtüöz müzisyenlere (saksafoncular, trompetçiler, piyanistler, gitaristler ve davulcular) sahip olmasıyla bilinir. Bu virtüöz müzisyenler tartışmasız en eski ve en kişisel müzik aleti olan insan sesinin büyüsünü yeniden zihinlere kazımıştır. Aşağıda caz tarihinin en dikkate değer ünlü duayenlerini bulacaksınız. Louis Armstrong'­dan, Charlie "Bird" Parker'­a ve daha fazlasına uzanan bir liste.

Edward Kennedy "Duke" Ellington

Duke

Edward Kennedy Ellington 1899 yılında Washington D.C.'­de Beyaz Saray'­da çalışan bir kâhyanın oğlu olarak doğdu. Kariyerine yedi yaşında piyano çalarak başladı ve henüz on altı yaşına gelmeden ilk bestesini yaptı. Müzik hayatına devam etmek için on yedi yaşında okulu bıraktı. "Duke" olarak bilinen Amerikalı caz sanatçısı, 1923 yılında "The Washingtons" isimli bir grup kurdu ve kurduğu bu grup ile beraber New York'­a gitti. Gençlik yıllarında ince moda zevkinden dolayı arkadaşları kendisine "Duke" lakabını koydular.

1927 yılında "The Washingtons" grubu ile o dönem New York'­un en meşhur gece kulübü olan "Cotton Club"da sahne almaya başladılar. Duke için Cotton Club'­da sahne almak kariyeri için dönüm noktası olmuştu artık o, tüm ülke tarafından tanınan ve sevilen bir caz sanatçısıydı. 1931 yılında tüm caz severler ile buluşmak için Cotton Club'­dan ayrıldı ve konser turuna çıktı. 1974'­de hayata gözlerini yuman Duke öldüğü yıla kadar konser turlarına ara vermeden devam etmişti. Classic cazdan, Swing caz­a kadar birçok caz türünü icra eden büyük üstat, Broadway'­de sahne alan dev gösterilerde müziğini sergiledi.

Louis Armstrong

Louis Armstrong

Louis Armstrong 1901 yılında New Orleans'da doğdu ve müzik hayatına devam etmek için okulu bıraktı. "Caz Elçisi" olarak adlandırılan Armstrong, tartışmasız tüm zamanların en etkili caz sanatçısıydı. Caz çağının zirveye ulaştığı dönemde popülerliği artan Armstrong'­u önemli bir solist yapan en göze çarpan özelliği Chicago ve New Orleans cazını kolektif bir şekilde icra etmesiydi. Bilinen melodileri kendine özgü şekilde doğaçlaması ve yeniden bestelemesi ile üne kavuşmuştur.

1917 yılında büyük kitlelerin dinletisine sunulacak olan caz müziği kaydına katıldı ve yeteneği ile tüm dinleyenlerin gözdesi oldu. Kendi başına kornet çalmasını öğrenen Armstrong ileriki zamanlarda trompet çalmaya başladı. Yaşadığı dönemde büyük caz projelerinin nerede ise tamamında yer alan büyük müzisyen yenilikçi yanı ile cazın günümüzdeki modern haline taşınmasında katkıda bulundu. Çeşitli filmlerde rol alan büyük üstat kariyerinin sonlarına doğru vokalist ve pop yıldızı olarak müziğin her alanında başaralı şekilde sanatını icra etti. 1971 yılında hayatını kaybetti.

Charlie "Bird" Parker

Charlie Parker

1920 yılında Kansas şehrinde doğan Parker, birçokları tarafından tüm zamanların en büyük saksofonisti olarak kabul ediliyor. Caz tarihinin önemli isimlerinden biri olan sanatçı müzik kariyerine başlamak için 14 yaşında okulu bıraktı. Genç yaşlarda alto saksofon çalmaya başlayan Bird, caz müziğine çağ atlatan figür olarak kabul edildi. Bebop türü cazın kurucusu olan Parker 1950'­lerde kariyerinin zirvesine ulaştı. Ne yazık ki günümüzde Parker'­ın geçmişi sansasyonel yaşantısı ve eroin bağımlılığı ile hatırlanıyor. Ve bu saplantısı 1955 yılında ölümüne sebep oldu.

John Coltrane

John Coltrane

John Coltrane, 1926 yılında North Carolina Hamlet şehrinde doğdu. İkiden fazla müzik aletini çalabilen amatör bir müzisyenin oğlu olan Coltrane caz tarihinin en iyi saksofoncularından biri olarak kabul edilir. Müzik hayatına klarnet ile başlayan sanatçı sonraları alto saksofon çalmaya başladı. Müzik eleştirmenleri tarafından Charlie Parker ile kıyaslanan sanatçı ilerleyen zamanlarda tenor saksofonuna geçiş yaptı. 1946'­da deniz donanmasından ayrıldıktan sonra, birçok müzisyen ile önemli aranjmanlar ve canlı performanslar sergiledi.

1955 yılında sanatçının sosyal yaşantısı kargaşa içindeydi. Eroin bağımlılığı hat safhaya gelmiş ve bulunduğu ortamlarda kargaşa çıkarmaya başlamıştı. Buna rağmen aynı yıl Miles Davis kendisini grubuna davet etti. Miles Davis ile aynı grupta performans gösteren sanatçı 1959 yılının son aylarından gruptan ayrıldı. Coltrane'nin solo kariyeri resmi olarak 33 yaşındayken 1960 yılında başladı. Bu dönemde caz tarihinin en önemli müzisyenlerinden biri olarak kabul edildi, ancak bu parlak dönem çok kısa sürdü. Charlie Parker gibi Coltrane'­da (40 yaşında) yıllarca süren zorlu bir yaşam ve uyuşturucu bağımlığından sonra hayatını kaybetti.

Miles Davis

Miles Davis
Miles Davis

1926 yılında doğan Miles altı yaşında iken babasının hediye ettiği trompet ile müzik hayatına başladı. 12 yaşında trompet dersleri alan sanatçı 16 yaşında caz barlarında sahne aldı. Profesyonel müzik kariyerine ilk adımını Bill Eckstein'­nin kurucusu olduğu büyük bir gruba adım atarak başladı. Yeni grubunda Charlie Parker ve Dizzy Gillespie gibi cazın efsane isimleri vardı. 1940 yılında müzik eğitimi için New York'­ta bulunan Juiliard konservatuvarına gitti, burada bir yandan eğitimini devam ettirirken diğer yandan da Parker ile Manhattan'da sahne alıyordu.

1949 yılında kendi grubunu kurdu. Dokuz kişiden oluşan grubun tarzı, standart caz tarzına göre daha havalı ve daha rahatlatıcı tempoda bir hareket stiline sahipti. 1957 yılında "The Birth of Cool" adında albümünü piyasa sürdü bu albümün etkisi ile beraber "West Coast" tarzı Cool cazın doğuşu başlamış oldu. Cazın her alanına yenilik ve hareket getiren sanatçı on yıllar boyunca eroin bağımlısı olarak mücadele verdi. Bu bağımlılığından kurtulan Davis 1991 yılında hayata gözlerini yumdu.