Hayvan testleri ve özellikle de kozmetik hayvan deneyleri fareler, sıçanlar ve çoğunlukla tavşanlar gibi hayvanların göz, burun ve ağızdaki mukoza zarlarından alerji testlerine tabi tutulduğu korkunç derecede acımasız bir uygulamadır. Bu kimyasallar, ünlü Draize testinde olduğu gibi gözlerde ve deride tahrişe, yanmaya ve korozyona neden olabiliyor. Dahası, tüm hayvanların yüzde 50'si yüksek doz testlerinde ölmektedir. İnsanlar kimyasallara, test edilen hayvanlardan çok farklı tepki verdiklerinden, bu testlerin güvenilirliği zayıftır.
İlgili: Fareler ve Sıçanlar Neden Bilimsel Araştırmalarda Kullanılıyor?
Hayvan Deneylerinin Yasak Olduğu Ülkeler
Hayvanlara yönelik taciz ve zalimane uygulamaları yasaklayanların sayısında büyük bir artış var. En son örneklerden biri tüm dünyada baş gösteren sirk yasaklarıdır. Daha yeni bir girişim ise hayvanlar üzerinde yapılan kozmetik testlerin ilk kez 2013'te bir ülkede tamamen yasaklanması oldu. Öyleyse hayvanlar üzerinde test yapmanın yasak olduğu ülkelere göz atalım.
Avrupa Birliği
28 üye ülkeden oluşan AB, hayvanlar üzerinde yapılan kozmetik deneyleri yasaklayan dünyanın ilk ülke topluluğu oldu. Bu yasa 500 milyon tüketiciyi hayvan testleri yapılan ürünler kullanmanın suçluluğundan kurtardı. AB daha önce 2004 yılında raflarda satılan hayvansal ürünlerin hayvanlar üzerinde test edilmesini yasaklamıştı. 2008'de ise ürünlerdeki bileşenlerin hayvan testlerini durdurmuştu.
11 Mart 2013'e gelindiğinde Avrupa Birliği, hayvan testleri yapılan bileşenlere sahip kozmetik ürünlerin ithalatını ve ihracatını yasaklamıştır. Ardından Çin gibi diğer tüm ülkelerin bu çabayı izlemesi için istekte bulundu. Çözüm, alternatif ürünleri tercih etmekte yatıyor. Bu ürünlerin üye ülkelerde satışı yasaklanmış olsa da hala AB dışında satılmaya devam ediyorlar.
Norveç
AB yasağının yürürlüğe girmesiyle yakın tarihte Norveç de hayvan deneylerine yasak getirdi. Kozmetik olarak kullanılan bir takım ilaçlar serbest olsa da Botoks gibileri kesin olarak yasaktır. Ülke, yasağı getirmesinin ardından hayvanlar üzerinde yasal olarak test edilmiş kozmetikleri derhal piyasadan kaldırılmadı ancak bunların tükenmelerine izin verdi.
İsrail
İsrail, üretim sürecinde hayvanlar üzerinde test edilen kozmetik, tuvalet malzemeleri veya deterjanların ithalatını, pazarlamasını ve satışını yasaklayan dünyada üçüncü ülke olmuştur. Ülke yasayı ilk olarak 2010 yılında kabul etti, ancak yeni düzenlemelerin yürürlüğe girmesi 2 Ocak 2013'ü buldu.
Yeni Zelanda
Yeni Zelanda hükümetinin hayvan testlerini yasaklama kararı, ülkedeki muhalefet ve hayvan hakları gruplarının yıllarca yaptığı lobi çalışmalarından sonra geldi. Ülke şimdilerde hayvanlar üzerinde test yaptığı bilinen ithal malları da yasaklamayı düşünüyor. Bu tür ithalatlar üzerindeki yasağın etkileri en çok kozmetik endüstrisinde kendini gösteriyor. Çünkü kozmetikler, hayvanlar üzerinde yapılan testlerde çok kötü sonuçlar doğurmaktadır. Yasa, ülkenin parlamentosunda oybirliğiyle kabul edildi ve halktan coşkulu bir destek aldı.
Hindistan
Hindistan, hayvan testini yasaklayan ilk Asya ülkesi olmuştur. Karar, Ulusal Danışma Konseyi Başkanı Sonia Gandhi ve hayvan hakları savunucusu Maneka Gandhi'nin hayvanlara zulmü önlemek için yaptığı itirazlar gibi çeşitli çevrelerden gelen tepkiler sonucu hayata geçti. PETA, Hindistan'daki ev ürünleri ve malzemelerin hayvanlar üzerinde test edilmesini sona erdirmek için uzun süre kampanya yürütmüştür.
İlaç ve Kozmetik Yasası'nın herhangi bir kişi veya şirket yöneticisi veya sahibi tarafından ihlali, 3-10 yıl arasında bir cezaya tabi oluyor. Beraberinde 500 Rupi kadar para cezası uygulanıyor. Ceza 10.000 Rupi'ye kadar çıkabiliyor. Hayvansal olmayan alternatif testler ise zorunlu hale getirildi.
Avustralya
Yeşiller Partisi senatörü geçtiğimiz yıllarda Avustralya'nın hayvanlar üzerinde test edilen kozmetiklerin satışını yasaklayarak Avrupa Birliği'ni örnek almasını istemişti. Senatör, hayvanlar üzerinde test edilmiş kozmetiklerin ithalatını da yasaklamak için parlamentoya Özel Senatör Yasası'nı sundu. Tasarı kabul edilirse, bu tür kozmetiklerin Avustralya'ya ithalatının yanı sıra ülke içinde test edilmesi de yasaklanacaktı. Tasarı yıllar sonra Temmuz 2020'de kabul edildi.
Hayvan deneylerini yasaklamayı düşünen ülkeler
Amerika Birleşik Devletleri
Amerika Birleşik Devletleri'nde bir kongre üyesi ilk kez bu tasarıyı ortaya atmış ve üç yıllık bir dönemin ardından yasağın uygulanmasını teklif etmiştir. Yasak, hayvanlar üzerinde test edilmiş herhangi bir kozmetik ürününün satışını durdurmayı ele alıyor.
Kongre üyesi tasarının Amerika Birleşik Devletleri'ndeki el yapımı kozmetik firması LUSH, Jack Black, Biao cilt bakımı markası ve Aubrey Organics gibi şirketlerin üyeleri ve paydaşları tarafından onaylandığını da bildirdi. ABD'deki bu yasa eğer uygulamaya geçerse adı İnsani Kozmetik Yasası olacak. Ancak hayvanlar üzerindeki deneyler ülkede pek sık şekilde devam ediyor ve yasanın kabul edilmesi adına yeterli baskı yok.
