İklim Değişikliği ile En Fazla Mücadele Eden Ülkeler

Hiçbir ülke iklim değişikliği ile mücadelede ilk üç sırada değil. Çünkü iklim değişikliği endeksindeki hiçbir ülke dört kategoride de üst sıralarda yer alacak kadar iyi performans göstermiyor.

Yazar Burcu Kara
iklim değişikliği yürüyüşü
  • Bugün İklim Değişikliği Performans Endeksi veya CCPI'da hiçbir ülke iklim değişikliği ile mücadelede ilk üç sırada yer almıyor.
  • 2020'de en iyi performans gösteren ülkeler arasında İsveç, Danimarka ve Fas var. Danimarka tek bir yılda on sıra ilerledi ve İsveç iki yıldır üst üste liderliği elinde bulunduruyor.
  • Kanada'nın sıralaması 55'dir ve CPPI ölçeğinin epey alt sınırında yer almaktadır.
  • Amerika Birleşik Devletleri ilk kez endekste çok düşük sırada yer aldı. Bunda son sosyal ve politik değişikliklerin etkisi var.
  • İklim değişikliği ile mücadele endeksinde Türkiye 61 ülke arasında 48. sırada ve Çok Düşük kategorisinde. 2023 senesinde Türkiye 47. sırada görünmektedir.

Bilimsel toplulukların desteği ile bugün iklim değişikliğine dair artan bir sosyal endişe ve bilinç oluşmaya başladı. İnsanlık olarak iklim değişikliğinin etkilerini ele almak zorundayız. Fosil yakıt gibi geleneksel enerji kaynaklarının çevresel zararları öğrenildi ve birçok ülke bunlara karşı önlemler alıyor. Bu yüzden iklim değişikliği sorunlarıyla mücadele söz konusu olduğunda ülkelerin performansını değerlendirmek önemli hale geldi. Geleceğin neler getireceğini anlamak için bu tür performansları izlemek şart.

İklim Değişikliği Performans Endeksi Ne Söylüyor?

İklim Değişikliği Performans Endeksi

CPPI veya The Climate Change Performance Index, dünya genelindeki ülkelerin iklimi koruma performansını izlemek için kullanılan bağımsız bir kaynak. CPPI 57 ülkeyi dört ana kategori ile derecelendirir: Küresel Sera Gazı Emisyonları (GHG), yenilenebilir enerjiler, toplam enerji kullanımı ve iklim politikaları gibi faktörleri ele alır.

Bazı hassas ülkeler iklim değişikliğinin ekolojileri ve nüfusları üzerindeki etkilerini şimdiden görmeye başladığı için 2020, iklim değişikliği için çok önemli bir yıl oldu. CPPI, bilgi kalitesi anlamında güvenilir ve bağımsız bir kaynak. Ancak sıralamaların veri yorumlaması ile yapıldığını belirtelim. İklim Değişikliği Performans Endeksi üretim esaslı emisyonlarla hesaplanıyor. Emisyonları ölçmenin mevcut en yaygın yolu bu ve elbette kusursuz değil.

İklim Değişikliği Performans Endeksi sıralamasında ülkeler yüksek, çok yüksek, düşük ve çok düşük kategorilerine ayriliyor. İklim değişikliğine karşı mücadelede dünya çapındaki ülkelerin girişimlerini izlemek ve karşılaştırmak için paha biçilmez bir yöntem. Bu endeks, iklim değişikliğinin etkileriyle mücadele etmek için Birleşmiş Milletler tarafından başlatılan Paris Anlaşması'na uyum sağlamak için 2015 yılında baştan revize edildi. Bugün hiçbir ülke henüz ilk üç sırada yer almıyor.

En İyi ve En Kötü Ülkeler

iklim değişikliği yürüyüşü

Hiçbir ülke iklim değişikliği ile mücadelede ilk üç sırada değil. Çünkü iklim değişikliği endeksindeki hiçbir ülke dört kategoride de üst sıralarda yer alacak kadar iyi performans göstermiyor. 2020'de en iyi performans gösteren ülkeler İsveç, Danimarka ve Fas'tır.

Türkiye 61 ülke arasında 48. sırada ve Çok Düşük kategorisinde.

Tersine, en son üç sırada, 59. sıraya gerileyen Çin Taipeisi ve çok alt sıralarda yer almaya devam eden ve bir önceki yıldan bu yana üç sıra düşen Suudi Arabistan var. Onların da altında ise ABD bulunuyor. Kanada ve ABD da Sera Gazı Emisyonları, Yenilenebilir Enerji ve Enerji Kullanımı kategorilerinde çok düşük sıradalar. Ancak Kanada İklim Politikası'nda ABD'yi geçiyor. Türkiye'de "çok düşük" kategorisinde. Türkiye'nin en geri kaldığı ilk nokta sera gazıyken onun ardında yüksek enerji kullanımı ve yenilebilir enerji var.

Düşük Puan Almaya Neden Olan Etkenler

iklim değişikliği

Örneğin, Kanada ve ABD gibi gelişmiş ülkelerin nasıl düşük puan alabildiklerine göz atalım. Kanada'nın sıralaması 55 olup, CPPI ölçeğinde çok düşük kategorisindedir. Ülke şu anda 2 santigrat derece hedefini karşılama yolunda değil (küresel ısınmanın 2 dereceyi geçmemesi hedefi). Kanada uluslararası sıralamada üst sıralarda yer alıyor olabilir ancak endeksi iyi yapan nokta da bu. Kanada'nın politikaları var ancak politikaların yürütülmesi ve uygulanmasında eksikleri bulunuyor.

Bir diğer gelişmiş ülke örneği olan Amerika Birleşik Devletleri ilk kez tüm CPPI kategorileri arasında çok düşük sırada yer aldı. Araştırma ve endüstri uzmanları, puanlamaya neden olan son sosyal ve politik değişikliklere işaret ediyor. Şu anda ülkenin küresel ısınmayı ulusal düzeyde azaltmak için herhangi bir hedef veya politikası yok. Ayrıca ülkenin çok zayıf bir toplu taşıma sistemine sahip olması arabalara daha fazla bağımlılık yaratıyor ve bu da karbon emisyonlarını artırıyor.

Dahası, ABD'nin endüstriyel tarım ve ormancılık uygulamaları sürdürülebilir degil ve ekolojik anlamda yıkıcı. Bu faktör kombinasyonları, ABD'nin şu anda İklim Değişikliği Performans Endeksi'nde düşük seviyede yer almasının nedenleri oluyor. Trump, ABD'yi Paris Anlaşması'ndan çıkardı ve ülkenin küresel iklim krizi konusunda proaktif olmadığını gösterdi.

Ulusal uzmanlar, ülkenin iklim eylemine daha az odaklanmasında suçlu olarak Trump yönetimine işaret ediyor. Eyaletlerin bazı bölgeleri yenilenebilir enerji kullanımlarını artıran çeşitli hedeflere ulaştılar ancak bu hedeflerin uygulanması ABD genelinde büyük farklılıklar gösteriyor.

Dünya Dönüm Noktasında

CPPI'nin 2020 sıralaması şu anda endişe kaynağı. 2020 CPPI'a göre birçok ülke hedefleri takip ediyor ancak hiçbiri bu çevresel hedefleri ilk üçe girecek kadar karşılamadı. Bazı araştırmalara göre tüm ülkelerde uyumlu bir çaba olsa bile iklim değişikliğinin uzun vadeli durdurulmasını sağlamaya yeterli olmayacak.

Yıllık İklim Değişikliği Performans Endeksi gelmeye devam ettikçe çevre koruma politikalarının ilerleyişini ve etkilerini daha iyi görme şansı elden edeceğiz. Dünya, iklim değişikliğinden kaynaklanan ciddi tehlikeyle karşı karşıya.

Bugün bu gezegendeki insan nesli ve belki de bizden sonraki birkaç nesil, bir dönüm noktasındalar.

İklim Değişikliği ile En Çok Mücadele Eden Ülkelerin Listesi

SıraÜlke2020 İklim Değişikliği Performans Endeksi
1Yüksek puanlı ülke yokBoş
2Yüksek puanlı ülke yokBoş
3Yüksek puanlı ülke yokBoş
4İsveç75,77
5Danimarka71,14
6Fas70,63
7Birleşik Krallık69,80
8Litvanya66,22
9Hindistan66,02
10Finlandiya63,25
11Şili62,88
12Norveç61,14
13Lüksemburg60,91
14Malta60,76
15Letonya60,75
16İsviçre60,61
17Ukrayna60,60
18Fransa57,90