İspanya'ya bağlı özerk bir topluluk olan Kanarya Adaları, Atlantik Okyanusu'ndaki 7 adadan oluşuyor. En yakın ada Afrika kıtasının kuzey batısından 108 km uzaklıktadır. Topluca Kanaryalar olarak bilinen adaların adı Tenerife, Fuerteventura, Gran Canaria (Büyük Kanarya), Lanzarote, La Palma, La Gomera ve El Hierro'dur. Bugün adalarda 2,2 milyon insan yaşıyor ve topluluk özerkliğini 10 Ağustos 1982'de ilan etti. Başkenti Santa Cru de Tenerife ve yüzölçümü 7.447 km²'dir.
Kanarya Adaları'nın Tarihi
Bir zamanlar Kanarya Adaları'nın asıl sakinleri şu anda asimile olmuş Guançe halkıydı. Guançeler 15. yüzyılda İspanya tarafından fethedilmiş bir Berberi topluluğudur. Romalılar, tarihçi ve yazar Plutarhos ve Gaius Plinius Secundus'un Moritanya Kralı II. Juba'nın yaptığı keşiflerden bahsetmesiyle Kanarya Adaları'ndan haberdar oldu.
Bu yazılarda Kanarya Adaları'ndaki büyük boyutlu köpeklerden bahsettiler. 999 yılında Araplar Büyük Kanarya'ya geldi ve burada ticaret yaptı. 13. ve 14. yüzyıllarda Cenevizli, Portekizli, Mayorkalı ve Fransız denizciler adaları ziyaret etti. 1404 yılında III. Henry'nin emri ile adaların kralı haline gelen Jean de Bethencourt Lanzarote, Fuerteventura ve Ferro (El Hierro) adalarını fethetti.
Gezgin Jean de Béthencourt 1406'nın Aralık ayında Avrupa'ya geri döndü ve buranın idaresini yeğeni Maciot'a bıraktı. 1420 ve 1479 yılları arasında Portekizliler Gomera'yı zor kullanarak kontrol altına aldılar. 1479 yılında ise Alcaçovas Antlaşması ile Kanarya Adaları İspanyol egemenliğine girdi. Adaların geri kalanının fethedilmesi 1946'da tamamlandı. Kristof Kolomb, Amerika'ya giden deniz yolları arasında İspanya'nın vazgeçilmez üssü haline gelen Kanarya Adaları'ndaki dört batı filosunu yenilemiştir. 1936'da General Francisco Franco Kanarya Adaları'nı Milliyetçi İsyan'ın ilk üssü olarak kullandı ve buradan İspanya Fas'ına geçti.
Kanarya Adaları'nın Dili
Adalarda İspanyolca'nın farklı bir lehçesi olan Kanarya Adaları İspanyolcası konuşuluyor. Ayrıca takımadalara özgü olan ve artık kullanılmayan eski sözcüklere bakıldığında Portekiz etkileri görülür. Türkiye'de Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu'da görülen ıslık dili Kanarya Adaları'ndaki La Gomera bölgesinde Silbo Gomero olarak geçer. Tenerife ve Büyük Kanarya adalarının nüfusu 20. yüzyılda diğer adalardan daha hızla büyüdü.
Kanarya Adaları'nın Ekonomisi
Kanarya Adaları'nda kişi başına GSYİH 2019'da 23.603 $'dı. Turizm, Kanarya Adaları'nda GSYİH'nın %32'sini oluşturuyor. Adalar yılda yaklaşık 10 milyon turist alır. İkinci sırada inşaat var ve GSYİH'nın yaklaşık %20'sini oluşturur. Adalarda başta muz ve tütün olmak üzere Avrupa ve Amerika'ya ihraç edilmek üzere tropikal tarım yapılıyor. Tarım, Kanarya Adaları'nın uzun zamandan süre gelen geçim kaynağı.
Önce şarap ve daha sonra koşineal (kaktüsten elde edilen kırmızı boya pigmenti) üreticiliğine geçildi. Koşineal sentetik boyaya yenilince yerini domates, muz, patates ve diğer sebze ve meyve ekimine bıraktı. Temel mahsul olan muz, İspanya pazarında koruma altındadır. Hükümet üretilen domatesi ihraç ediyor ve yerine tahıl ürünleri satın alıyor. Petrol rafinerisi Kanarya Adaları'nın imalat sanayisidir ve özellikle Santa Cruz de Tenerife'de büyük miktarda ham petrol işleniyor.
Kanarya Adaları turizm endüstrisinden İspanyol Hükümeti'ne yılda 12.000 milyon Avro kazandırıyor ancak tüm ününe rağmen adalarda işsizlik oranı (%32), yoksulluk (%35), şiddetli yoksulluk (%8) ve çocuk yoksulluğu AB'de en kötüsüdür.
Kanarya Adaları'nın Coğrafyası
Kanarya Adaları fiziksel olarak iki gruba ayrılıyor. Tenerife, Büyük Kanarya, La Palma, La Gomera ve Ferro adalarından oluşan Batı grubu doğrudan derin okyanus tabanından yükselen dağlara sahip. Doğu grubu ise Lanzarote, Fuerteventura ve deniz tabanından 1.400 metre yükseklikte bir denizaltı platosu olan Kanarya Sırtı'nın üstündeki 6 küçük adacığı içine alıyor. Kanarya Adaları milyonlarca yıl önce volkanik patlamalar sonucu oluştu. Batı'daki adaların tümü 1.200 metreyi aşarken, Tenerife'de bulunan Teide Yanardağı 3.718 metrelik uzunluğu ile tüm İspanya toprakları arasında en yükseğidir.
Kanarya Adaları'ndaki Hayvanlar
Kanarya Adaları pek çok eşsiz canlıya sahip. Fotoğrafta görülen çift renkli Büyük Kanarya skink kertenkelesi gibi hayvanların yanı sıra Phoenix canariensis Kanarya Adası'na özgü bir hurma ağacı ve dünyanın en çok yetiştirilen popüler süs ağaçlarından biri.
Kanarya Adaları, 13. ve 14. yüzyıllarda İspanyollar tarafından fethedildiğinde bölgede bazı eşsiz keçiler vardı. Bugün adalarda hala 400.000'den fazla keçi var. Adaya özgü üç tür keçinin ortak atası Paleocanaria'dır. Sütlerinden peynir yapılır.
Kanarya Adaları ayrıca 1405'te Afrika'dan getirilen develere (Camello canario), geniş çaplı bir balina ve yunus nüfusuna, La Palma ve El Hierro dev kertenkelelerine, yalnızca 250 adet kaldığı düşünülen çöl koşarı kuşuna (Cursorius cursor bannermami) ve yine adaya özgü olan Kanarya Adaları Çamı'na (Pinus canariensis) sahip.
Kanarya Adaları'nın İklimi ve Bitki Örtüsü
Kanarya Adaları tüm yıl ılıman iklime sahip olması yönüyle şanslıdır. Adalara alt tropikal bir iklim hakim. Dolayısıyla çok az mevsimsel değişiklik yaşanır. Örneğin Las Palmas ilinde ortalama öğle sonrası sıcaklığı Ağustos ayında 26 dereceyken, Ocak ayında yalnızca 21 dereceye düşer. Kasım ve Aralık ayında yoğunlaşan yıllık yağışlar çok güçlü olmaz. Adaların rüzgar alan kuzeydoğu taraflarında yağış 750 mm'ye ulaşırken geri kalan yerlerde 250 mm'yi aşmaz.
Adaların zengin volkanik toprağı ve ılıman sıcaklığı yüksek bölgelerde bitki örtüsü oluşmasını sağlıyor. Deniz seviyesinden 400 metreye dek sıcak ve kurak iklimlere özgü bitkiler yetişiyor. Bu yüzden Kanarya Adaları'nda sulanarak tarımı yapılan muz, portakal, kahve, hurma, şeker kamışı ve tütün gibi ürünler yetiştirmek mümkün. 400 ile 370 metre arasında ise daha çok Akdeniz İklimi görüldüğünden, burada tahıl, patates ve üzüm üretimi yapılıyor. 730 metreden yüksek yerlerde artık daha soğuk bir iklim vardır ve çoban püskülü, defne ve mersin gibi diğer ağaç türleri yetişir.
Kanarya Adaları'ndaki Doğal Cazibe Merkezleri
Kanarya Adaları, İspanya'nın en yüksek zirvesi olan Teide Dağı'na ev sahipliği yapan Tenerife'deki Teide Ulusal Parkı da dahil olmak üzere bir dizi doğal cazibe merkezine sahiptir. Diğer önemli turistik yerler arasında Lanzarote'deki Timanfaya Ulusal Parkı, Gran Canaria'daki Maspalomas kum tepeleri ve La Gomera'daki Garajonay Ulusal Parkı sayılabilir.
Kanarya Adaları Nasıl Oluşmuştur?
Kanarya Adaları volkanik faaliyetler sonucu oluşmuştur. Milyonlarca yıl boyunca okyanus yüzeyinin üzerinde kademeli olarak ortaya çıkan bir su altı volkanının patlaması sonucu oluşmuşlardır. Adalar hala volkanik manzaralar ve özellikler sergilemektedir.
Kanarya Adaları Hakkında Sık Sorulanlar
Tenerife nedir?
Tenerife, Afrika'nın kuzeybatı kıyısında yer alan bir takımada olan Kanarya Adaları'nın en büyüğü ve en kalabalık olanıdır. Güzel plajları, volkanik manzaraları ve canlı tatil beldeleriyle tanınır. Tenerife aynı zamanda İspanya'nın en yüksek zirvesi olan ikonik Teide Dağı'na da ev sahipliği yapmaktadır.
Gran Canaria nedir?
Gran Canaria, Kanarya Adaları takımadalarındaki bir diğer popüler adadır. Çarpıcı plajları, yükselen kum tepeleri ve yemyeşil ormanları da dahil olmak üzere çeşitli manzaralarıyla bilinir. Gran Canaria doğal güzellikler, canlı gece hayatı ve büyüleyici eski Vegueta kasabası gibi tarihi yerlerin bir karışımını sunar.
Kanarya Adaları'nda iklim nasıldır?
Kanarya Adaları yıl boyunca ılıman ve hoş bir iklime sahiptir, bu da onları güneş arayanlar için popüler bir yer haline getirir. Adalarda ılık yazlar ve ılıman kışlar yaşanır, ortalama sıcaklıklar 20 ila 30 santigrat derece (68 ila 86 Fahrenheit) arasında değişir. Ticaret rüzgarları da ferahlatıcı bir esintiye katkıda bulunur.
El Teide nedir?
El Teide, Tenerife'de bulunan devasa bir stratovolkan ve İspanya'nın en yüksek zirvesidir. UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almaktadır ve Kanarya Adaları ziyaretçileri için popüler bir cazibe merkezidir. Çevresindeki Teide Ulusal Parkı nefes kesici manzaralar ve yürüyüş ve keşif için fırsatlar sunmaktadır.
Kanarya Adaları'ndaki plajlar nasıldır?
Kanarya Adaları altın veya beyaz kumları ve berrak turkuaz suları ile güzel plajlara sahiptir. İster kalabalık tatil köyü plajlarını ister tenha koyları tercih edin, adalar çok çeşitli seçenekler sunar. Bazı önemli plajlar arasında Tenerife'deki Playa de las Teresitas, Gran Canaria'daki Playa de Maspalomas ve Lanzarote'deki Playa de Papagayo sayılabilir.
La Palma nedir?
La Palma, Kanarya Adaları takımadalarında doğal güzellikleri, yemyeşil ormanları ve yıldız izleme olanaklarıyla bilinen pitoresk bir adadır. Caldera de Taburiente Ulusal Parkı ve Roque de los Muchachos Gözlemevi de dahil olmak üzere çarpıcı manzaraları nedeniyle genellikle "La Isla Bonita" (Güzel Ada) olarak anılır.
Fuerteventura nedir?
Fuerteventura, Kanarya Adaları'nda çarpıcı beyaz kumlu plajları, kristal berraklığındaki suları ve elverişli rüzgar koşulları ile bilinen bir adadır ve bu da onu rüzgar sörfü ve uçurtma sörfü gibi su sporları için popüler bir yer haline getirmektedir. Ayrıca etkileyici kum tepeleriyle Corralejo Doğal Parkı'na da ev sahipliği yapmaktadır.
Kanarya Adaları mutfağı nedir?
Kanarya Adaları mutfağı İspanyol, Afrika ve Latin Amerika lezzetlerinden etkilenmiştir. Papas arrugadas (buruşuk patates), mojo sosları (baharatlı soslar), taze deniz ürünleri, gofio (yerel bir un) ve bienmesabe ve quesillo gibi lezzetli tatlılar gibi çeşitli yemekler içerir. Mutfak, eşsiz lezzetleri ve yerel malzemelerin kullanımıyla bilinmektedir.
Lanzarote nedir?
Lanzarote, Kanarya Adaları'nda volkanik manzaraları, gerçeküstü güzelliği ve ünlü bir sanatçı ve mimar olan César Manrique'nin mimari eserleriyle tanınan eşsiz bir adadır. Siyah lav tarlaları, bozulmamış plajları ve volkanik kraterleriyle Timanfaya Ulusal Parkı ile karakterizedir.
Kanarya Adaları'ndaki güzel plajlar hangileridir?
Kanarya Adaları muhteşem plajlarıyla bilinir. Bazı popüler seçenekler arasında Tenerife'deki Playa de las Teresitas, Gran Canaria'daki Playa de Maspalomas, Lanzarote'deki Playa Papagayo ve Fuerteventura'daki Playa de Sotavento sayılabilir. Bu plajlar altın kumlar, berrak sular ve çeşitli su aktiviteleri için fırsatlar sunmaktadır.
