Dünya 1 Kilometre Daha Hızlı Dönse Ne Olurdu?

Dünya'nın dönüş hızı günlerin uzunluğunu belirlediğine göre Dünya'nın daha hızlı dönmesi daha kısa günler anlamına gelir.

Yazar Burcu Kara
dünya daha hızlı dönerse ne olur

Dünya daha hızlı dönseydi sonuçları ne olurdu merak etmiş olabilirsiniz. Gözlenebilir bir sonuç elde etmek için Dünya'nın çok daha hızlı dönmesine gerek yok. Zira saatte 1 kilometrelik bir hız artışı dahi anında belirgin olurdu. Dünya'nın dönüş hızı gezegende nerede olduğunuza göre değişir. Ekvator kutuplardan daha hızlı. Çünkü kutuplara göre daha uzundur ve kutuplara yetişmek için daha hızlı dönmesi gerekir. Bu da 1.670 km/saat hızını verir. Peki dönüşü hızlanan bir Dünya'nın sonuçları ne olurdu?

Hızlanan Dünya'nın olası sonuçları

Önce hızdaki 1 kilometrelik küçük bir artışın sonuçlarını ele alalım. Tahmin edebileceğiniz gibi yıkıcı olmazdı ancak dengedeki küçük bir değişimin dahi yaşam üzerindeki etkisini görmek hayranlık uyandırıcıdır.

Yükselen deniz seviyesi

Dünya'nın dönme hızını saatte 1 kilometre dahi artırsanız deniz seviyesinde gözlenebilir bir değişim meydana gelecektir. Dünya'nın ağırlığı, suların ağırlık merkezine yani ekvatora çekilmesini sağlıyor. Aynı zamanda dönüşten kaynaklanan merkezkaç kuvveti yine suları merkezde topluyor. Küçük bir hız artışı ekvatordaki deniz seviyesini birkaç santimetre birden yükseltirdi.

Hız arttıkça birçok kara sular altında kalırdı. New York City, Venedik ve Mumbai gibi dünyanın alçakta kalan birçok bölgesindeki milyonlarca insan evlerinden olurdu. 160 km'lik hız artışı Amazon Havzası, kuzey Avustralya ve ekvatordaki pek çok adayı suyun 9 ila 19 metre altına indirirdi. 1600 km'lik hız artışı Kilimanjaro ve And Dağları dışındaki tüm ekvatoru batırırdı. Ayrıca su, merkezkaçın daha zayıf olduğu kutuplardaki okyanusu sığlaştırırdı.

Hız katlanmaya devam ettikçe ve sular yükseldikçe havadaki nem artar, daha sık sis, bulut ve yağmur görülür. Hız 27.358 km ile 16 katına çıkarsa merkezkaç, yerçekimini yener ve suyu uzaya gönderir. Bu noktada hayatta kalanlar kutuplar gibi hala bir miktar su olan daha yüksek noktalara kaçar.

Uydular İşlevlerini Yitirirdi

Yörüngeye yerleştirilen uydular Dünya'nın dönüş hızına sabitlenir ve böylece daima aynı noktada konuşlanmaya devam ederler. Dünya'nın dönüş hızının 1 km dahi artması uyduları işe yaramaz hale getirirdi. Televizyon yayını, internet veya askeri istihbarat devre dışı kalırdı. Bazı uydular yörüngelerini düzeltme özelliğine sahip. Ancak çoğu değil ve tümünün yeniden fırlatılması herkes için son derece pahalı olurdu.

Ağırlık Değişimi

Merkezkaç arttıkça ağırlıksız hale gelmeye başlarız.

Merkezkaç kuvvetinden bahsettiğimizi hatırlayın. Dönen her nesnede olan bir kuvvettir ve Dünya'da ekvatordaki ağırlığınızı azaltır. Dönüş hızı ne kadar artarsa ağırlığınız o kadar düşecektir.

Kuzey Kutup Dairesi'nde 80 kilogram gelen birisi ekvatora hareket ettiğinde 79 kilograma iner. Bunun nedeni ekvatorun daha hızlı dönmesi ve dolayısıyla daha yüksek merkezkaç kuvveti üretmesi. Merkezkaç yerçekimine meydan okur ve sizi hafifletir. Dönüş hızı arttıkça gitgide hafiflersiniz. Hatta ekvatorun saatte 28.390 km'ye çıkması merkezkaç kuvvetinin yerçekimini yenmesini ve insanların ağırlıksız hale gelerek havada süzülmesini sağlardı.

Bir Günün Uzunluğu Kısalırdı

Dünya'nın dönüş hızı günlerin uzunluğunu belirlediğine göre Dünya'nın daha hızlı dönmesi daha kısa günler anlamına gelir. Dolayısıyla bir yıldaki gün sayısı artar (Dünya'nın aynı sabit hızda dönmesi koşuluyla). Yaklaşık 1 km'lik hız artışı günleri anında yaklaşık 2 dakika kısaltırdı.

Dünya yalnızca %10 oranında daha hızlı dönse bir gün 22 saate gerilerdi. Her gün kendinize ayıracak 2 daha az saatiniz olduğunu düşünün. Dünya yaşanamaz hale gelirdi. Yaşam, bitki ve hayvanlar için de zorlaşırdı.

Artan Rüzgar Hızı

Atmosfere yön veren baskın kuvvet aslında Dünya'nın dönüşü değildir. Dünya yüzeyindeki soğuma ve ısınma döngüsü konveksiyona ve rüzgara katkı sağlıyor. Ancak rüzgara asıl yön veren Coriolis Etkisi. Bu etkide, Dünya gibi dönmekte olan bir nesnenin merkezinden geçen kişi arkadan itildiğini fark eder. Şöyle düşünün, Dünya dönmeseydi kutuptaki tüm rüzgar doğruca ekvatora inerdi. Ancak gezegen döndüğü için, rüzgarlar doğuya meyil kazanıyor ve hortumu kavisli yapan etki budur. Dünya'nın dönüş hızı arttıkça bu konveksiyon çemberi daralacak ve daha hızlı siklon, kasırga ve hortum oluşmasını sağlayacaktır. İnsanlar üzerindeki etkisinin yanı sıra çoğu kuş türü artan rüzgar hızıyla yok olurdu.

Daha Fazla Deprem ve Volkanik Faaliyet

Depremleri de unutmamak gerek. Değişen sularla kutuplardan düzleşen ve ekvatordan şişen Dünya'nın anatomisi değişecektir. Bu yeni anatominin yarattığı stres daha fazla deprem ve volkanik patlamaya neden olurdu. Kitlesel yok oluş olayları görülmeye başlanırdı.

Dünya'nın dönüşü aslında Ay'ın sayesinde yavaşlıyor. Çünkü Ay her yıl Dünya'dan biraz daha enerji kazanır ve daha uzağa sürüklenir. Son 100 yılda Ay'ın Dünya'nın dönme hızını yaklaşık 1,4 milisaniye düşürdüğü tahmin ediliyor. Bunu referans noktası olarak alırsanız Dünya'nın bir gününün bir saniye uzaması yaklaşık 50.000 yıl sürecektir.