Hemen her işin ofis ortamından oturarak yerine getirildiği bir dünyada son zamanlarda ayakta çalışma masası kullanmanın yararlarını duymuş olabilirsiniz. Ayakta çalışmak oturarak çalışmaya kıyasla kalp hastalığı, obezite, sırt ve boyun ağrısı riskini düşürüyor. Çalışmalar, uzun süreli oturmayı birçok sağlık sorunu ile ilişkilendirir. Haftanın çoğu günü egzersiz yapan insanlar bile çok fazla oturduğunda sağlık riskleriyle karşı karşıyalar. Ayakta çalışma masaları ise aynı anda hem çalışıp hem de ayakta durmanız için bilgisayarınızı yükseğe konumlandırmayı sağlıyor. Peki yararları ve de olumsuz yönleri neler?
Oturmanın Riskleri
Çalışmaların da gösterdiği gibi uzun süre oturan insanlar %54 daha yüksek kalp krizi riski ile yüzleşiyor. Erkekler 6 saatten uzun oturduğunda %20, kadınlar %40 daha yüksek ölüm oranına sahip oluyor. Haftada 23 saatten uzun oturanlarda %64 daha yüksek kalp hastalığından ölüm risk bulunuyor. Kısacası uzun saatler oturmak diyabet, kardiyovasküler hastalık ve kan pıhtılaşması (tromboz) şansını yükseltiyor.
Ayakta Çalışmanın Yararları
Şeker ve yağ yakımı için gerekli kimyasalları üretmeyi güçleştirdiğinden uzun süreler boyunca oturmak metabolizma sorununa yol açabilmektedir. Kaslar hem sağlıklı formunu korumak hem de kimyasal üretmek için düzenli olarak esnemek ister. Ayakta durmak kan dolaşımını iyileştirirken hareket etmek kan şekerinizi düzenlemeyi kolaylaştırır ve kan basıncını düşürür.
Ayakta çalışma masaları yukarı ve aşağı hareket eder, böylece istediğiniz zaman oturabilir veya ayakta durabilirsiniz. Çalışırken ayakta durmanın faydaları arasında daha fazla kalori yakımı geliyor. Bir çalışmada ayakta durmanın, otururken yakılan 80 kaloriye kıyasla saatte 88 kalori yakımına neden olduğu görülmüştür. Bu da %10 daha yüksek yakım demek. Ancak yürümek çok daha fazla kalori yakıyor — saatte 210 kalori.
Daha az sırt ağrısı: Uzun süre oturmak kaslarınızı geriyor ve özellikle kötü bir duruşunuz varsa belinizin alt kısmına zarar veriyor. Ayakta durarak kullanılan masalar sırt ağrısını hafifletmeye yardımcı olur ancak doktorlar söz konusu faydayı elde etmek için ne kadar süre ayakta durmanız gerektiğini henüz bilmiyorlar.
Daha yüksek üretkenlik: Ayakta çalışmak insanların odak, uyanıklık ve aktivite seviyesini yükseltiyor. Çağrı merkezi çalışanları üzerinde yapılan bir araştırmada, ayakta çalışma masasına sahip olanlar, vardiya süresince oturan çalışanlara göre günlük bazda %45 daha verimli oldular.
Ayakta Çalışmanın Zararları
Her şeye rağmen ayakta çalışma masaları tümüyle mükemmel değiller. Birkaç soruna neden olabilirler. Bunlardan ilki bacak ve ayak ağrısı olacaktır. Uzun süre ayakta durmak diz, kalça ve ayaklara baskı uygular. Bu durum acıya neden olabilir.
Damar sorunları: Uzun süre ayakta durmak bacak damarlarınızda kan birikmesine neden olur. Damar, fazla kana uyacak şekilde uzayabilir ve zayıflayabilir. Bu da varisli damarlara yol açar. Günde 6 saatten fazla ayakta duran kişilerin, günde 4 saatten az ayakta duran veya yürüyenlere göre varis ameliyatına ihtiyaç duyma olasılıkları iki veya üç kat artıyor.
Ayakta durmak egzersizin yerini almaz: Ayakta çalışarak sadece birkaç kalori daha yakarsınız ve elbette hiç yoktan iyidir. Ancak yürümek kalori yakımını doğrudan ikiye katlıyor. İkisini karşılaştıran araştırmalar, koşu bandı masası kullanıcılarının kan şekeri ve kolesterol seviyesinde ayakta çalışan kullanıcılara göre çok daha fazla iyileşme olduğunu gösterdi. Bununla birlikte gerçekten kalori yakmak ve sağlıklı kalmak için haftada 5 gün en az 30 dakika orta yoğunlukta egzersiz yapmak önemlidir.
Ayakta çalışma masası her görev için ideal değil: Ayakta dururken telefona cevap verebilir veya klavyeyi kullanabilirsiniz, ancak çizim ve yazma gibi bazı görevler otururken daha kolaydır. Uzmanlar ayakta çalışmanın en iyi yolunun bir süre ayakta durmak, daha sonra oturmak, sonra tekrar ayakta durmak olduğunu söylüyor. Bunu gün boyunca yapabilirsiniz. İlk başta günde 30 dakika ayakta çalışın. Daha sonra bir saate çıkarın ve ardından kendinizi rahat hissettiğinizde 2 veya daha fazla saat ekleyin.
