Vikinglere dair antik İskandinav edebiyatı, ünlü son direnişler, cüretkar son sözler, ölüm şarkıları ve meydan okuma ile doludur. İnsanlar savaşta öldüğünde savaş tanrısı Odin'in seçilmiş savaşçıları İskandinav mitolojisinde tanrıların meskeni olan Asgard'daki evinde topladığına inanılıyordu. Odin'in Valhalla adı verilen bu söylencesel salonu kargı temrenleri ile inşa edilmiş, üzeri kalkanlarla kaplı bir savaşçı cennetiydi.
Vikingler için Valhalla
Vikinglerin ölümü görkemli bir yol olarak görmesi Avrupa'nın savaş alanlarında elde ettikleri başarının anahtarıydı ve bu yönüyle Türklere benzerler. Bu kaderci Viking yaklaşımı bir tür ölüm kültüydü ve Vikinglerin korkusuzca savaşmasını sağlayan ana psikolojiydi.
Viking mitolojisine göre, bir savaşçı savaş alanında öldüğünde doğaüstü bir kadın figür olan valkür tarafından karşılanırdı. Valkürler bazı savaşçıları korur ancak bunu kargı ucunu ve okları başkasına yönlendirerek yapardı. Vikinglerin zihninde savaşlar askeri hünerle değil bu ulu kadınların vekaleti ile belirleniyordu.
Ertingü valkürler katledilen kahramanları (savaş alanından alarak Odin'in muhteşem salonuna) götürürdü. Silahlardan ve zırhtan yapılmış olan Valhalla, Viking savaşçılarına vaat edilen ülkeydi. İzlanda'daki söylencelerin ve kahramanlık hikayelerinin derlemesi olan ve 13. yüzyılda yazılan Şiirsel Edda, Valhalla'nın dramatik yapısını tasvir eder: "Binanın kirişleri kargı temrenlerinden, çatısı kalkanlardan, bankları örgü zırhtan oluşuyordu."
Yazılara göre, Valhalla'nın batı kapısının üzerinde bir kurt durur ve kurdun üzerinde bir kartal havada kanatlarını açardı. Ortaçağ bilim adamları Şiirsel Edda'nın çevirisindeki bu hayvanların Cermen savaş hayvanları olduğunu ve bir yerde belirmelerinin yaklaşmakta olan savaşın işareti olduğunu söylerler.
Ragnarok
Bu yaklaşmakta olan savaş Vikinglerin bir gün yaşanacağına inandığı mitolojik Ragnarok savaşıydı. İslam'daki Kıyamet günü ve Yahudilik ile Hristiyanlıktaki Armageddon ile benzerdi. Ragnarok'ta tanrılar ve onların müttefikleri insanlar buzdan devlere, ateş devlerine, trollere ve canavarlara karşı savaşmak için dışarı çıkarlar.
Ragnarok'ta Odin, Valhalla'nın 540 kapısından ilerleyen savaşçıların (einherjar) yanında savaşır. Kapıların her birinden 800 kahraman çıkar ve Asgard'ı kaosun güçlerine karşı savunur. Odin, Ragnarok'un olacağını bilmektedir. Bu yüzden onun einherjar'ı Ragnarok'a karşı hazırlanmak için Valhalla'da günlük savaşlar yapar. Edda'da detaylandırıldığı gibi, bu savaşlarda ölenler kısa sürede tekrar dirilir. Bir Viking savaşçısı için Valhalla'daki savaşlar kişinin dünyevi kariyerini öbür dünyada devam ettirdiği ve savaş tanrısı Odin ile birlikte savaşacağı kader gününe hazırlandığı olaylardır.
Antik İskandinav tarihçileri Ragnarok'u tanrıların önceden belirlediği ölüm günü olarak tanımlar. Vikingler için kader değişmezdi ve İskandinav dünya görüşünün ayrılmaz bir parçasıydı. Her Vikingin inandığı o planlanmış ölüm günüydü. Ölümden sonra yalnızca iyiye ulaşacak ve o gün ne yaparsanız yapın zaten ölecekseniz savaşmak için her türlü fırsatı değerlendirirsiniz.
Erik Blodöks, İyi Haakon
Her Viking savaşçısına ertingü Valhalla'ya giriş izni verilmezdi. Bu yüzden eski İskandinav şiirlerinde şeref verildiğine inanılan kahramanlar anlatıldı. 954 civarında yazılmış bir şiir olan Eiríksmál, 10. yüzyıl Norveç hükümdarı Erik Blodöks (Kanlıbalta) için yazılmıştır. Şiirde kralın Avrupa kıyısına yaptığı saldırılar ve Odin'in onun ölümden sonraki hayata gelişine hazırlandığı belirtilir.
Norveç kralı İyi Haakon (Türkçe Hakan) hakkında 934'ten 961'e kadar yazılan Viking destanları onun Valhalla'ya girişi için yapılmış hazırlıkları anlatıyor. 990'da yazılmış Hákonarmál şiirinde İskandinav tanrıları Hermod ve Bragi, Odin'den Haakon'u Valhalla'ya davet etmesini ister. Şiirde "Hermod ve Bragi Odin'e, hükümdarla buluşmaya git çünkü buradaki salona şampiyon olarak kabul edilen bir kral geliyor dedi" yazar. Blodöks ve Haakon'un yeryüzündeki pek çok zaferi şiirlere işlenmiş olsa da onların en büyük savaşlarını Ragnarok'taki öbür dünyada vereceğine inanılıyordu.
Şanlı Viking ölümü
Valhalla'nın en ertingü savaşçıları arasında, mücadelesi İskandinav kroniklerinin sayfalarını dolduran 9. yüzyıl Danimarkalı Viking kahramanı Ragnar Lothbrok vardır. Tarihçiler, Ragnar'ın gerçek bir insan olarak var olup olmadığından emin değil ve 10 yıllarca süren bir mitolojiden üretildiği görülüyor. Ancak Ragnar acı verici bir ölüm karşısında bile gösterdiği cesaretle kutlandı.
Ragnar Lothbrok'un 12. yüzyıldan kalma Ölüm Şarkısı adlı şiirinde Viking'in yüzleştiği kahramanca kader öğrenilir. Ragnar İngiltere'ye yelken açmayı planladı ve sadece iki gemiden oluşan bir filoyla adayı fethedeceğine yemin etti. Kazandığı birkaç zaferden sonra Northumbria kralı Ælla tarafından ele geçirildi. Kral, yavaş ve acı verici bir ölüme uğraması için Ragnar'ı yılan çukuruna attırdı.
Kaçınılmaz son gibi görünen bu anda Ragnar, Valhalla'nın onun gelişini beklediğini anlatan bir ölüm şarkısı yazar. Son mısrası "öleceğim gülerek" ifadesiyle biter. Bu gibi pasajlar mitolojinin Viking savaşçılarına nasıl korkusuz bir bakış atfettiğini gösteriyor. Vikingler için seçim yaşamakla ölmek arasında değildi, her şey ölümün kesin olduğu o günde onurlu şekilde ölmekle ilgiliydi.
