Luna Güvesi: Yalnızca Bir Hafta Yaşıyor

Son derece zararsız olan göz alıcı luna güveleri kanatları sayesinde anında ayırt edilebilir.

luna güvesi

Bir yaprağa tüneyen luna güvesi (Actias luna) önce parlak yeşil kanatlarını vücudunun üzerine kaldırır ve sonra birden kanatlarını açarak devasa boyutunu göz alıcı desenleriyle ortaya çıkarır. Luna (Ay) güvesinin kanat açıklığı ortalama 11 santimetre olur ve 17'ye kadar çıkabilir. Adeta bir sanat eserini andıran bu karizmatik tür sadece Kuzey Amerika'da yaşıyor.

Luna Güvesi: İştahlı Bir Tırtıl

Luna güvesi hayatına son derece iştahlı bir tırtıl olarak başlar. Henüz yumurtadan yeni çıkmışken durmadan ceviz, hikori (Kuzey Amerika cevizi), tatlı sakız ve huş ağacı yapraklarıyla beslenmeye başlar. Yaklaşık bir ay boyunca midesini dolduran luna tırtılı ardından koza oluşturur. Üç hafta içeride yaşar ve sonra ihtişamlı bir güve olarak çıkar.

luna güvesi

Son derece zararsız olan göz alıcı luna güveleri kanatları sayesinde anında ayırt edilebilir. Ancak luna güvesinin tek ilginç özelliği güzel kanatları değil. Bu böceğin ağzı veya sindirim sistemi yok. Çünkü kozadan çıktıktan sonra hiç yemek yemiyor ve sadece bir hafta yaşıyor. Ağustos böceği gibi birçok böcek yaşamın bir bölümünde beslenmez.

Yarasaların Gözdesi

Luna tırtılı uçmanın tadını yalnızca 1 hafta kadar çıkarıp ardından ölüyor olsa da bu dönemde bile tetikte olması şart. Yarasalar lunayı avlamayı seviyor. Güve kendisini bu yırtıcıdan korumak için kanat uçlarındaki kuyrukları daire çizerek döndürür. Luna güvesinin bu yöntemi nereden öğrendiği bilinmez ancak hareket yarasanın yönünü o kadar şaşırtıyor ki güve çoğu zaman kaçma fırsatı buluyor. Bunun nedeninin kuyruğun yarasa ekolokasyonunu bozması olduğu düşünülüyor.

Bir İpek Güvesi

Gözü andıran noktalar yırtıcıları düşündürür.

Bir ipek güvesi olan luna güvesi, içlerinde Asya-Amerika luna güvelerinin yer aldığı Actias cinsine üye. Bu güveler arkadaki uzun kuyrukları ile biliniyor. Hayvan ilk olarak 1758'de İsveçli biyolog Carl Linnaeus tarafından tanımlandı. Ünlü Linnaeus, "doğayı isimlendiren bitki bilimci" unvanıyla tanınır.

Luna en büyük boyutlu güveler arasında. Diğer güveler gibi yumurta, larva, koza ve yetişkinlik aşamalarında geçer. Tırtıl (larva) aşamasındayken kendisini savunmak için çene kemiklerini vurarak tıklama sesi çıkarır ve de midesindekileri kusarak kötü koku yayar. Bir zamanlar çingene güvesi ile mücadele etmesi için bölgeye getirilen parazit sineğinin nihayetinde luna güvesine zarar verdiği görülmüştür.

Kendisini Yaprağa Sarar

Kendisini yaprağa sardığı kozası.
Kendisini yaprağa sardığı kozası. (Fotoğraf: wanderingnome)

Dişilerinin 200 ile 600 arası yumurta bıraktığı ve sadece 1 ile 3'ünün hayatta kaldığı bu güve, koza aşamasına geçerken kendisini ağaç yapraklarına sarıyor. Yapraklar başkalaşım geçirmeye hazırlanan savunmasız larvaya koruma sağlar. Güveye dönüştükten sonra yalnızca 1 hafta hayatta kalacağından hayatının bu noktasında tek görevi üremek oluyor. Erkekler bu nedenle kozadan biraz daha erken çıkar.