Düzenli olarak kullandığınız en önemli araçları düşündüğünüzde aklınıza ne gelir? Hobi olarak bir şeyler inşa ediyorsanız belki çekici düşünebilirsiniz. Aşçıysanız spatulanın krep çevirmeyi ne kadar kolay hale getirdiğini düşünürsünüz. Ya bir paketi açmanız gerekirse? Ya da bir zanaat yapmanız gerektiğinde? Kuponları kesmek isterseniz hangi araca yönelirsiniz? Çoğu insanın bu görevler için kullanacağı araç bellidir: Makas!
Makasın icadı
Makas en kullanışlı günlük aletlerden biri: Kalp şeklinde Sevgililer Günü kartı kesmenize, saçınızı kısaltmanıza ya da pizzanızı dilimlemenize yarar.
Zarif şekilde basit bir tasarıma sahip olan makasın buna karşılık pek çok kullanımı vardır. Dönme noktası olan keskin bıçaklara bağlı bir şeyi nasıl rahatça tuttuğunuzu düşündüğünüzde bu inanılmaz aleti kim icat etti diye sorabilirsiniz.
Pek çok insan makasın icadı için yanlışlıkla Leonardo da Vinci'yi gösterir. Da Vinci zeki biri olmasına rağmen makas ondan çok daha uzun zaman önce icat edilmişti. Bazı tarihçiler makasın 3.000-4.000 yıl önce Orta Doğu'da geliştirildiğine inanıyor. Bulunan en eski örnek 3000 yıllıktır.
Antik Mısır ve antik Roma
Tarihçiler, antik Mısırlıların MÖ 1500 yıllarında makas benzeri bir cihaz yaptıklarına hem fikir. Tunç bıçaklar yay benzeri bir mekanizma ile birbirine bağlanır ve yayı sıkıştırma hareketi kesme işlevini yerine getirirdi.
Çapraz bıçaklı yani eksen tasarımlı modern makasa daha çok benzeyen tür ise antik Romalılar tarafından MS 100 civarında geliştirildi. Romalılar makaslarını muhtemelen tunç veya demirden yaptılar. Hem Mısır hem de Roma makasları düzenli olarak keskinleştirilmeye ihtiyaç duyuyordu.
Modern makas ortaya çıkar
Bugün kullandığımız dönme noktalı, çapraz bıçaklı makaslar yüzlerce yıl boyu elle yapıldı. Ta ki İngiliz üretici Robert Hinchliffe 1761 yılında tasarımı bir fabrikada üretilebilecek şekilde uyarladı ve ilk kez seri üretime geçildi. Hinchliffe ayrıca çelikten makas yapan ilk kişidir.
İnsanların makastan önce saçını nasıl kestiğini merak ediyor olabilirsiniz. Cevap tahmin ettiğiniz gibi bıçaktı. Bunun ne kadar ilkel göründüğünü hayal edin.
Günümüzde, özel amaçlı çok çeşitli farklı makas türleri var. Örneğin, uzunluğu 15 sm'den fazla olan makaslara kırkım deniyor. Metal kesmek veya çalı düzeltmek için dayanıklı bıçaklara sahip uzun kırkımlar geliştirilmiştir.
