Birçok gezegende Dünya'da olduğundan bile daha muhteşem gün batımları vardır. Peki ya Dünya'nın ufkunun altına doğru kaybolan bir değil iki güneşimiz olsaydı? Onu ısıtan iki yıldızla birlikte Dünya çok daha sıcak mı olurdu? Artık geceler olmaz mıydı? İkili yıldız sisteminde yaşam mümkün müdür? Bu ilginç verici soruların ve daha fazlasının cevabına göz atalım.
İki Güneşli Dünya Modeli
Her yıldız sistemi tek bir yıldızın etrafında oluşmaz. İkili veya çoklu yıldız sistemleri, Dünya gibi tek yıldızlı sistemlerden daha yaygınlar. Hatta bazı bilim adamları Güneş'in bir zamanlar bir yıldız arkadaşı olduğunu bile öne sürüyor: Nemesis adında uzun süredir kayıp bir cüce yıldız. Kendisi milyarlarca yıl önce Güneş'in yerçekiminden kurtuldu ve Samanyolu Galaksisi'nde geziye çıktı.
Galaksi boyunca araştırdığımız Dünya boyutlu gezegenler bize yıldız sistemlerinin çoğunun ikili olduğunu değil, aynı zamanda içlerinde yaşanabilir bölgelere ve gezegenlere de sahip olduğunu göstermiştir. Buna göre iki güneş ile çevrili Dünya'da yaşam mümkündür ancak sadece belirli koşullar altında.
Serseri Gezegen Olmak
İkili bir yıldız sistemi altında Dünya'nın kaderi yıldızların kütlelerinden, Dünya'ya ve birbirine göre konumlarına kadar birçok faktöre bağlı. Bu sistemde Dünya'nın yörüngesinin hayli kararsız olması ihtimali yüksektir. Güneşlerden biri daha büyük ve daha parlak olursa çok daha güçlü bir yerçekimi etkisine sahip olurdu ve bizi kendisine doğru çekerdi. Sonunda çıtır çıtır olup yok olurduk.
Öte yandan, her iki yıldızın da yerçekimi güçlü olmazsa bu kez Dünya uzaya uçacaktır. Evimiz dediğimiz bir yıldız sistemi olmadan evreni tek başına dolaşan o serseri gezegenlerden birine dönüşürdük. Gezegen muhtemelen çok soğuk olacağından yaşam da olmazdı.
İki Güneş Aynı Anda Dünya'ya Döndüğünde…
Dünya'nın yörüngesinin sabit kalacağını varsayalım ve Dünya güneşlerden sadece birinin yörüngesinde olsun. Bu durum bile gezegendeki yaşam için iyi olmazdı. Çünkü bazı zamanlarda yıldızlar gezegenin her iki tarafına da aynı anda bakardı. Bu durum sadece Dünya'daki geceyi bitirmez aynı zamanda iki kat dozda UV radyasyonuna ve güneş rüzgarlarına sebep olurdu. Hiçbir güneş kremi iki güneş tarafından kızartılmanızı engelleyemez.
Dünya'nın yörüngesi iki yıldızın etrafında dönerek de sabit olabilir. Bunun için yıldızların birbirine yakın olması gerekirdi ve Dünya'nın yörüngesi biraz daha uzun olurdu.
Peki ne kadar uzun? O kadar uzun ki büyük olasılıkla güneş ısısı suyu sıvı halde tutmaya yetmezdi. Sıvı su olmadan Dünya'nın yaşanabilir bir bölgesi olmazdı. Gezegen donmuş, cansız bir kayaya dönüşürdü.
Artan radyasyon: İki güneşle birlikte gezegeni bombardıman eden daha fazla radyasyon olacaktır. Artan radyasyon DNA'ya zarar verip mutasyonlara ve kansere yol açabileceğinden, bunun Dünya'daki yaşam üzerinde ciddi etkileri olabilir.
Farklı mevsimler: İki güneşin varlığı muhtemelen Dünya'da yaşadığımızdan farklı bir mevsimsel döngüye neden olacaktır. İki güneşin yörüngelerine bağlı olarak, gezegen uzun gün ışığı dönemlerinin ardından uzun karanlık dönemler ya da alıştığımızdan çok farklı mevsimler yaşayabilir.
Kararsız yörüngeler: İki güneşin çekim etkisi gezegenin yörüngesini dengesiz hale getirerek düzensiz mevsimlere, iklim dalgalanmalarına ve diğer gök cisimleriyle potansiyel çarpışmalara yol açabilir.
Farklı hava modelleri: İki güneşin varlığı gezegende farklı hava modellerine yol açabilir. Örneğin, güneşlerin konumu rüzgar ve yağış dağılımını etkileyerek öngörülemeyen hava modellerine yol açabilir.
Kendine özel çevre koşulları: İki güneşin varlığı gezegende güneşlerin hiç batmadığı ya da hiç doğmadığı bölgeler gibi benzersiz ortamlar yaratabilir. Bu alanlar farklı ekosistemlere sahip olabilir ve aşırı koşullara adapte olmuş benzersiz yaşam biçimlerine ev sahipliği yapabilir.
Aslında Bir İhtimal Var
İki güneşli gün batımını izleme konusunda umudunuz tükendiyse sizin için bir iyi haberimiz var. Dünya için mümkün en iyi iki güneşli senaryo yıldızın her birinin mevcut Güneş'imizin yarısı parlaklıkta ve birbirine yakın konumda olmasıdır. Bu durumda Dünya, yaşamı sürdürmeye yetecek sıcaklıkta olurdu.
İki yıldız ile toplam kütleçekimi artacağından Dünya'nın yıldızların etrafında tam daire çizmesi 365 gün yerine 280 gün sürerdi. Dünya'da 1 yıl daha kısa olurdu ama çok fazla değil.
Bu senaryoda iki güneş arasındaki mesafe 15 milyon kilometreden daha az olmalıdır. Böylece tüm gezegenlerin yörüngeleri yerli yerinde kalır – Merkür bile. Ve bu mesafeyi yaklaşık 5 milyon kilometre kabul edebiliriz:
- Bu senaryoda iki yıldız her 10 günde bir birbirinin yörüngesinde dolanırdı. Her 5 günde bir, bir yıldız diğerinin önünden geçerdi. Dünya'dan bakıldığında bu bir güneş tutulması gibi görünürdü ancak Ay'ın Güneş'i engellemesi yerine, bir yıldızın diğerini engellemesi şeklinde olurdu.
- Ve bu tutulma 7,5 dakika yerine, yaklaşık 6 saat sürerdi.
Peki İki Güneş Gerçekten Mümkün mü?
Yukarıdaki koşullar altında Dünya iki güneşin yörüngesinde gayet iyi şekilde yaşayacaktır. Asıl soru Dünya'nın ikili bir yıldız sisteminin içinde meydana gelip gelemeyeceği. Bilindiği kadarıyla, iki güneş etrafında dönen en küçük gezegen Dünya'dan çok daha büyük gazdan bir devdir. Belki evrende bir yerde iki güneşin etrafında dönen Dünya gibi küçük, kayalık bir gezegen olabilir. Sadece onu henüz bulamadık.
Bu gezegende insanlar kadar zeki yaşam formları gelişmiş ve bize sinyal göndermeye hazırlanıyor bile olabilir.
