Her barbekünün etrafında dönen siz misiniz? Salataya et ekler misiniz? Etobur içgüdülerinize teslim olan biriyseniz meraklanabilirsiniz, daha fazla kırmızı et yerseniz ne olur? Kanser riskiniz artar mı? Ette olup sebzede olmayan önemli besinler nedir? Veya çok fazla et yemek hafızayı olumsuz etkiler mi?
Fazla et tüketmenin vücuda etkileri
İnsanın memeli eti tüketme arzusu yeni değil. Hayvancılık endüstrisi insanlığın iştahını gidermek için yılda 53 milyar kg sığır ve manda eti üretiyor. İster bahçenizde ızgara yapıyor olun ister koşarken fast food yeyin, kırmızı et beslenmenin temelini oluşturuyor. Peki her gün daha fazla miktarda protein tüketirsek vücudun buna tepkisi ne olur?
Fazla kırmızı et yemek karbonhidrat ve sebzeden uzaklaşmak demektir. Bir burger sipariş ederseniz peynirden tutun patates kızartmasına ve tuza kadar çeşitli besinler alırsınz. Ancak ette yalnızca protein vardır.
Etin kanser riski nedir?
Kırmızı et memeliden gelir ve eti kızartırken yakmamaya çalışırsınız çünkü kırmızı eti yüksek sıcaklıkta pişirmek bağırsak kanserine neden olan bileşiklerin üretimini tetikler. Yanmış veya kömürleşmiş parçalarda kansere neden olan daha fazla kanserojen kimyasal vardır.
Kanser riskini azaltmak için haşlama veya buharda pişirme gibi daha yumuşak pişirme yöntemleri kullanabilirsiniz. Izgara yapıyorsanız eti aleve tutmamak ve yanmasını önlemek için daha sık çevirmek kömürleşmesini önlemenizi sağlar.
Dünya Sağlık Örgütü işlenmiş etleri kanserojen kategorisinde sınıflandırır. Sosislileri aradan çıkarmak et yerken sağlıklı kalmanın yoludur.
Ne kadar et yemek zararlı?
Bununla birlikte Uluslararası Epidemiyoloji Dergisi'nde yayımlanan 2019 tarihli bir araştırma, her gün 76 gramdan fazla işlenmiş et veya kırmızı et tüketmenin kolorektal kanser geliştirme şansını %20 artırdığını gösterir. Daha fazla kırmızı et yemek istiyorsanız, serbest dolaşan, otla beslenen çiftlik hayvanları yemek en iyisidir.
Hormon, antibiyotik ve koruyucu içeren et yemeyi azaltarak kansere yakalanma riskinizi azaltırsınız. Önceki araştırmaya benzer şekilde, Dünya Kanser Araştırma Merkezi tarafından 2011 yılında yapılan bir çalışma günde 50 gr işlenmiş et yemenin kolorektal kanser geliştirme şansını %18 artırdığını kanıtlamıştır.
Ette olup bitkide olmayan besinler
Bu nedenle donmuş gıda reyonundan ve paketlenmiş ürünlerden uzak durun. Taze kırmızı et, bitkilerde olmayan B12 gibi vitaminler içerir. B12 son derece önemlidir ve ayrıca pahalı egzersiz takviyelerinden kurtulmanızı sağlar.
Taze kırmızı et kreatin ve karnosin açısından da zengindir ve bu besinler kas ve beyin fonksiyonlarımızı destekler. Dahası, otla beslenen sığırın eti bol miktarda kalbe sağlıklı omega-3 içerir ve tahılla beslenen sığır etinden bile daha besleyicidir.
Yüksek et tüketiminin diğer olumsuz yönleri
Ancak fazla et yerken sebze yemeyi azaltır ve yeterli lif kaynağından yoksun kalırsanız bunun vücuda etkileri kötü olabilir. En başta kabız olur ve yoğun karın ağrısı çekersiniz. Fazla kırmızı et yemek ürik asit birikimini artırır ve vücutta böbrek taşı oluşturur. Su tüketimini artırmak ise tuzdan ve mineralden oluşan bu sert tortuların oluşma şansını azaltacaktır.
Oldukça açık bir başka risk artan kalp hastalığı ihtimalidir. Kan dolaşımınızdaki kolesterol miktarı tehlikeli derecede sağlıksız düzeye yükselir. Ateroskleroz adı verilen kan damarı duvarlarında büyüyen bu plak kütlesi kalp krizine ve hatta felce neden olabilir.
Harvard Halk Sağlığı Okulu tarafından 2011 yılında yapılan bir araştırma, günde iki porsiyondan fazla kırmızı et yiyen erkeklerin, her gün bir porsiyonun yaklaşık üçte birini yiyen erkeklere göre felç geçirme riskinin %28 daha yüksek olduğunu bulmuştur. Buna ek olarak, kırmızı et vücut için emmesi zor olan yüksek asit meydana getirir.
Sonuç olarak hastalık için mükemmel bir kuluçka makinesi haline geliyoruz. Ancak bu etçil yaşam tarzı kilo vermeye yardımcı olabilir. Yağsız et yemek açlık sancılarını azaltır. İştahınız düşürür ve bu yüzden daha az yersiniz. Tabii etten bıkmakta etken olacak.
Elbette aşırı et yemek kolay değil. Ortalamada sığır eti pahalıyken bunun daha sağlıklı olan otla beslenen organik türü daha da pahalı. Dahası ödeyeceğiniz en büyük bedel cüzdanınız değil. Vücutta yüksek düzeyde demir birikmesinin Alzheimer hastalığı ihtimalini artırdığı biliniyor.
Bitkilerden uzaklaşmak vücudun ciltteki lekelerle savaşmasına yardımcı olan besinlerden mahrum kalmanızı sağlıyor ve hastalık kapma şansınızı da artırıyor.
Beslenme bilimi henüz mükemmel kesinliğe ulaşmadı. Bir diyetin sonuçlarını tam olarak anlamak yıllar alır, bu nedenle yukarıdaki örneklere benimseyerek işe başlayın ve daima vücudunuzun size söylediklerine dikkat edin.
