İnsan ne kadar uykusuz kalabilir? Geceyi uyanık geçirerek üretken olmaya devam edebilir misiniz? İnsanlarda en uzun süre uykusuz kalma rekoru 1964'te yaklaşık 264 saat yani 11 gün uyanık kalınarak gerçekleştirildi. 17 yaşındaki lise öğrencisi Randy Gardner bu sürede konsantrasyon güçlüğü, mide bulantısı ve hafıza kaybı yaşadı. İnsanlarda uykusuz kalmaya dair başka birçok vaka var ve en fazla birkaç gün uyanık kalmayı başardığımız görülür. Yani uyumadan en çok 2 veya 3 gün geçirebiliyoruz. Uzun süreli uykusuzluğun belirtilerinin yeterince dinlenmeyle ortadan kalktığı düşünülür.
En Uzun Süreli Uykusuzluk
1964'te Amerikalı bir öğrenci, herhangi bir uyarıcı olmadan uyanık kalma rekorunu kırdı: Randy Gardner 11 gün uyumadı. Ondan önceki rekor 260 saat ile bir başka Amerikalı olan radyo yöneticisi Tom Rounds'a aitti. Gardner'ın rekor denemesi uyku araştırmacısı Dr. William C. Dement tarafından kaydedildi. 11. günde Gardner'dan basit çıkarma işlemleri yapması istendiğinde bazen ne yaptığını unutarak duraksadı. 15 saat ve 10,5 saatlik iki uykunun ardından Gardner'ın tüm uykusuzluk belirtilerinin kaybolduğu görüldü.
24 Saat Süren Uyanıklık: Bozulan Eşgüdüm, Hafıza ve Yargılama
1 gün boyunca uyumamanın insandaki etkisi kanda %0,10 alkol bulunan birinin bilişsel bozukluğuna benzetiliyor. Karar verme etkilenir, hafıza bozulur ve göz-el koordinasyonu düşer. Daha duygusal hale geliriz, dikkatimiz azalır, işitmemiz bozulur ve ölümcül bir kaza yaşama riskinde artış olur.
24 saat uyumayan insanlar gündüz uykusuzluğu, ağırlaşan zihin, huysuzluk veya öfke gibi ruh hali değişiklikleri, konsantre olma zorluğu, titreme, veya gergin kaslar gibi sorunlar yaşayabiliyor.
36 Saat Süren Uyanıklık: Fiziksel Sağlıkta Bozulma
36 saat uykusuzlukta artık sağlığınız risk altında olmaya başlıyor. Normal uyku-uyanıklık döngüsünün uzun süreli bozulması vücudu strese sokarak kortizol (stres hormonu) üretimini hızlandırıyor. Vücuda oksijen alımı da zayıflıyor.
1,5 günde kan dolaşımında yüksek düzeyde inflamatuar (iltihap) belirteçler oluşuyor ve bunlar kardiyovasküler hastalık ile yüksek tansiyon ile ilişkilidir. Ek olarak hormonlar etkileniyor. Duygular tamamen değişiyor. Motivasyon düşüyor, uyuşukluk başlıyor ve kelimeler yer yer belirsizleşiyor.
48 Saat Süren Uyanıklık: Mikro Uykular ve Yön Bozukluğu
İki günlük uykusuzluktan sonra vücut mikro uyku denilen durumu yaşamaya başlıyor. Mikro uyku yarım saniyeden yarım dakikaya kadar değişir. Kişi meşgul olduğu aktivite ne olursa olsun uykuya dalar. Mikro uyku bayılma gibidir ve kişi bilinçli olarak uyuduğunun farkında olmaz.
48 saat uyanık kalan insanlar zihnini odaklayamaz ve etrafında olan bitenden kopuk halde sık sık kendini uzaklara bakarken bulur. Hatırlamak ve odaklanmak zordur. Bağışıklık sistemi zayıflar ve hasta olmak kolaylaşır.
72 Saat Süren Uyanıklık: Bilişsel Kayıp, Halüsinasyon ve Ölüm Riski
3 günlük uykusuzlukta konsantrasyon, motivasyon, algı ve diğer yüksek zihinsel süreçlerde önemli eksiklik meydana geliyor. Basit konuşmalar bile anlamsızlaşıyor. 72 saat uyumayan zihin artık halüsinasyon görmeye ve paranoya yaşamaya uygun hale geliyor. Psikoz belirtileri kişiyi gerçeklikten koparıyor. Askeri bir görev sırasında uzun süreli nöbet tutan insanların hayali düşmanlar gördüğü rapor edilir.
Bu yüzden çoğu insan en fazla 3 gün kadar uyanık kalabiliyor ve bu sürenin sonunda beyin artık uykuya geçiyor. Ancak beyin bazı uyaranlar nedeniyle uyuyamazsa bu durum organ yetmezliğine ve çok nadir durumlarda ölüme neden olabiliyor. Ve elbette insanın kaza geçirme riski artıyor.
