Bugün birçok elektronikte altın kullanıldığını duymuş olabilirsiniz. Örneğin, bir sabit diskin bazı kısımlarının altın rengi metalle kaplı olduğunu görebilirsiniz. Bu da gördüğünüz metalin altın olup olmadığını düşündürür. Evet, altındır. Bakır daha iyi bir iletkenken ve çok daha ucuzken neden elektronikte altın kullanılıyor? Bunun için önce elektrik iletkenliğinin nasıl çalıştığına bakalım.
İletken Ne Demektir?
Elektrik aslında elektron denilen yüklü küçük parçacıklardır ve iletken maddeler üzerinde yol alarak bir noktadan diğerine hareket ediyorlar. Teldeki akım iletkende hareket eden elektron miktarına bağlıyken, elektronların hızı iyi bir iletkenden mi yoksa yalıtkandan mı geçtiklerine göre değişir. En iyi iletkenler elektronların kolay ve hızlı şekilde geçmesine izin veriyor.
Bakır mükemmel bir elektrik iletkeni. Ekonomiktir ve arzı boldur. Bu nedenle kendisi kablolamada kullanılan en yaygın metal. Plastik ise bir yalıtkan ve genellikle kazaları önlemek için kablo kaplamada kullanılıyor. En iyi iletkenler gümüş, altın ve demir gibi metallerdir.
Bakır altından daha iyi bir iletkendir. Ancak USB konektörlerinde bile uç kısımda bakır yerine altın kullanılır. Bunun hem basit hem de karmaşık bir sebebi var ve cevap bir metal olarak altının özelliklerinde ve elektrik bileşenlerinde kullanılan iletken gereksiniminde yatıyor.
Bakır ve Altının Karşılaştırılması
Nadir ve değerli bir element olan, ihtişam ve asaletle ilişkilendirilen altın, genellikle sıradan bir insanın gelişigüzel kullanamadığı bir şeydir. Bununla birlikte, modern zamanlarda altın artık bir yenilik ögesi değil. Elinizdeki karmaşık teknolojili ürünün parçalarından biri yüksek ihtimalle altındır. Altın birçok elektronik bileşenin üretiminde az miktarda kullanılıyor. Ortalama bir akıllı telefon devre kartında ve SIM kartında yaklaşık 1,80 £ değerinde yaklaşık 0,2 g altın bulunur. Her yıl elektronikte 300 ton altın kullanılıyor.
Bakıra kıyasla altın bilinen en sünek ve dövülebilir metal, bu nedenle kolayca tele çekilebilir ve saca dövülebilir. Saf altın nispeten yumuşaktır ve küçük ve hassas devrelerin ve konektörlerin üretim sürecinde kullanımı bakırdan daha kolaydır. Tam aksine bakırın işlenmesi daha zordur. Yine altının yerine göre bakır ve hatta gümüşe tercih edilmesinin nedeni kimyasal olarak aktif olmamasıdır. Böylece diğer malzemelerle kolay reaksiyona girmez. Kolayca paslanan ve kararan bakır veya gümüşün aksine altın inerttir (kimyasal tepkime oluşturmaz).
Elektronikte Neden Altın Kullanılıyor?
Tüm bunlar altını elektrik dünyasında kullanmaya uygun ve güvenli kılıyor. Altın en fazla bilgisayarlarda var. Video kamera ve mikrodalga gibi daha az karmaşık cihazlarda da en azından bir miktar altın bulunuyor.
Teknolojide konektör yapımında bakır gibi kimyasal olarak aktif ve daha az sünek maddeler tercih edilmez. Kullanılan bileşen sağlam ve uzun ömürlü olmalıdır. Altın burada devreye giriyor. Bakıra kıyasla bileşenin ömrünü ve verimini artırır ve sık bakım yapmayı, değiştirmeyi veya tamir etmeyi gerektirmez. Bu da üretici için cihazı daha az pahalı kılıyor.
Günümüzde altının en büyük endüstriyel kullanımı elektronik sektöründe. Diğer metallere göre nispeten daha pahalı olması ve arz kıtlığı yaşanması eski elektroniklerin geri dönüştürülmesine yönelik hamle başlattı. Bununla birlikte bu süreç endüstriyel ölçekte yürütülmediğinde işlem altının değerinden daha pahalı ve tehlikeli oluyor. Dünyadaki geri dönüştürülmüş altının %10'u elektroniklerden gelir.
Kaynakça:
