Dil kavramı yaklaşık 10.000 yıl önce ortaya çıktı ve insanlığın gidişatını değiştirdi. İnsan ırkının gelişimine yol açan ve bizi bugün olduğumuz yere getiren şey dil çeşitliliğidir. İlk dilin kökeni dünya çapında epey tartışılsa da, bazı antik kutsal yazılar ve mağara oymaları dünyanın en eski dillerinden bazılarını ortaya çıkardı. Canlılar gibi dillerin de soyu tükeniyor. Bugün etrafınızda bir Antik Mısır dili olan Kıpticeye rastlamazsınız. Latince hala kullanılıyor ve ara sıra konuşuluyor ancak artık hiçbir topluluğun ana dili değil. Yine de bazı antik diller hayatta kaldı ve birçoğu en eski zamanlardan bu yana hala konuşuluyor. Dünyanın bilinen en eski dillerine ve onları duyabileceğiniz yerlere göz atalım.
Bugün dünyada 7.000'den fazla dil konuşuluyor. 840 dil ile Papua Yeni Gine bir ülkede konuşulan en fazla sayıda dile sahip. Çok dilli olduğu bilinen ülkelerden ABD 350'den fazla dile ev sahipliği yapar. Türkiye'de yaklaşık 35 dil konuşuluyor.
Tamilce (5000 yıllık) – Yaşayan en eski dil
İbranicenin aksine Tamilce en az 2.500 yıl edebiyattan ve günlük yaşamdan kopmadan günümüze geldi. Bugün 80 milyondan fazla insan bu antik dili konuşuyor. Bu yüzden dünyada hala konuşulan en eski dildir. Dil çoğunlukla Hindistan, Sri Lanka, Malezya ve Singapur'da konuşulur ve Hindistan'ın Tamil Nadu eyaletinde yoğunlaşır. Tamil'de MÖ 3000'e uzanan Tamilce yazıtlar bulundu. Yerli Hint dillerini içeren Dravid ailesine ait Tamilce son zamanlarda göçmenler tarafından Avustralya, Avrupa, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'ne getirildi.
Sanskritçe (5000 yıllık)
Sanskritçe MÖ 2000'de yazılan Vedaların (Hinduizm kutsal metinleri) dilidir. Güzel ve karmaşık bulunduğundan Hindistanlılar tarafından "tanrıların dili" olarak adlandırıldı. Bir zamanlar Orta, Güney ve Güneydoğu Asya'da yaygın biçimde konuşuldu ve Jainizm ve Budizm'in dili de oldu. Bugün Hindistan'da artık tahminen iki milyon Sanskritçe konuşan insan var. Sanskritçe, Hintçe ve Bengalce gibi birçok Hint dilinin kökeni olduğundan Sanskritçe bilmek insanın bu dilleri anlamasına yol açıyor. Bu yüzden günümüzde konuşulan en eski dillerden biridir.
Yunanca (3300 yıllık)
Yunanca dili yaklaşık MÖ 1300'e dek uzanıyor ve o günden bu zamana kopmadan geldi. Bu yönüyle diğer Hint-Avrupa dillerinden eskidir. Antik Yunanca bugün yalnızca Yunanistan, civar adalar ve Kıbrıs'ta konuşuluyor olsa da aslında batı dilleri arasında geniş yeri bir var: İngilizce sözcüklerin yüzde 60'ı Yunanca veya Latince kökenlidir. Bilimsel sözcüklere gelindiğinde bu yüzde 90'a çıkıyor. Latince artık kimsenin ana dili olmayıp modern Romen dillerinin içinde yaşarken, Yunanca bugün 12 milyon kişi tarafından konuşuluyor. Dünyadaki en eski dillerden biridir.
İbranice (3000 yıllık)
İbranice neredeyse kaybolan ama sonra yeniden canlandırılan dillere bir örnek. Günümüzde hala konuşulan en eski dillerden biri ve en az 3.000 yaşında. Ancak yaklaşık MS 200'den sonra İbranice konuşan kişiler yalnız bilginler ve dini liderler oldu. Dil Roma döneminin sonuna doğru da öldü. Bununla birlikte 19. yüzyıla gelindiğinde Siyonizmin yükselişiyle yeniden canlandı. Bugün İbranice, İsrail'in resmi dili. Dünya çapında 5 milyon insanın ana dili ve 9 milyondan fazla insan tarafından konuşuluyor. Bugün İbranice konuşanlar bu eski antik metinleri tümüyle anlayabiliyor.
Çince (3000 yıllık)
Bir milyardan fazla Çince konuşan insanla bu dil dünyanın en yaygın konuşulan dili ve en eskilerden biri. MÖ 16-11. yüzyıl Shang Hanedanlığı'na uzanan öküz kemikleri ve kaplumbağa kabuklarının üzerinde Çince karakterler bulunmuştur. Bu da Çincenin en az 3.000 yaşında ve muhtemelen daha eski olduğunu gösteriyor. Bununla birlikte, karmaşık bir dil olduğundan yazılı Çince 1956'da basitleştirildi.
Çincenin birçok farklı çeşidi var ve Mandarin en yaygın olanı. Bu çeşitlemelere halk arasında "ağız" denir ancak kulağa oldukça farklı gelirler. Bilim adamları onları ayrı diller olarak ele alıyor. Çünkü ağızlar aynı yazımı paylaşır (dilden alışık olunan aynı karakterler) ve farklı ağızları konuşanlar birbirini anlamasa da yazı yoluyla iletişim kurabilmelidir.
Baskça (2200 yıllık)
En eski Avrupa dili olan Baskça Fransa ve İspanya'da yaşayan 750.000 insan tarafından konuşuluyor ancak o dillerden tamamen ayrıdır. Bu yüzden kökeni bilinmiyor. Kendisi konuşulan en eski dillerden biri. Hiçbir dil ailesiyle akraba değil ve Romalılar 2. yüzyıldan başlayarak bölgeyi kolonileştirmeden önce güneybatı Avrupa'da konuşuluyordu. O zamandan geriye tek Baskça kaldı. Euskara veya Baskça hakkında çok az istatistik mevcut ve dil bilimciler henüz kökenini anlamış değil.
Arapça (1900 yıllık)
Arapça, milattan sonra 1. yüzyıl dolayında Arap Yarımadası'nda ortaya çıktı. Daha sonra Afrika ve Orta Doğu'ya yayıldı. 8. ve 12. yüzyıllar arasında felsefe ve bilimin ortak dili oldu. Dünyada konuşulan en eski diller arasında. Arapça, İslam'ın ve Kuran'ın dili olduğundan bugün 420 milyon kişi tarafından konuşuluyor ve 24 ülkenin resmi dili. Türkçede olduğu gibi İngilizce ve Fransızcada şeker, alkol, cebir ve emir Arapça kökenlidir. Ancak Türkçe çok daha fazla Arapça sözcükle dolu olmasıyla öz sözcüklerinden uzaktır.
Nahuatl (1600 yıllık)
Nahuatl, Kuzey Amerika'daki en yaygın yerli dillerden biridir ve 7. yüzyıldan beri orta Meksika'da konuşuluyor. Bir zamanlar Aztek İmparatorluğu'nun diliydi. Bugün 1,5 ila 2 milyon arasında insan Nahuatl dilinin bir türünü konuşuyor. Buna rağmen dil tehlikede çünkü artık genç nesillere öğretilmiyor. Türkçeye de geçmiş olan domates, çikolata ve avokado gibi pek çok yaygın İngilizce sözcük (ayrıca chipotle ve "çakal" demek olan coyote) Nahuatl'dan gelir. 1600 yaşında olmasıyla dünyada kullanılan en eski dillerden biri.
