Hindistan Cevizi Yengeci: Kuş Avlayan Tropik Yengeç

Eğer bir Hindistan cevizini açmayı denediyseniz bunun ne kadar zor olduğunu bilirsiniz. Palmiye Yengeci içinse öyle değil.

Palmiye yengeci olarak da bilinen Hindistan cevizi yengeci ile tanışın. Vücudunu deniz kabuğu içinde taşıyan sevimli minik kabuklular olan hermit yengeci ile akrabalar ancak çok daha büyükler. Hindistan cevizi yengeci karada yaşayan en büyük eklembacaklı hayvandır. Bacak uzunluğu bir metreye ulaşır, inanılmaz bir kavrama gücüne sahiptir ve 10 yaşındaki bir çocuk kadar ağır nesneleri kaldırabilir.

Hindistan cevizi yengeci (Birgus latro) olağandışı görünür. Şaşırtıcı derecede büyük olan, karada yaşayan ve kuş avlayan kabuklulardır. Tuhaf özellikleri yaşadıkları izole adalara mükemmel uyumludur.

Hindistan Cevizi Yengeci Nedir?

Hindistan Cevizi Yengeci palmiye yengeci
Onlar dünyanın en büyük yengeçleri arasında.

Uzunlukları değişir ancak Hindistan cevizi yengecinin yalnızca büyük olduğunu söylemek yetersiz kalır. Aslında dünyanın en büyük yengeci değiller – bu unvan iki pençesi arası 3,7 metre olabilen Japon örümcek yengecine (Macrocheira kaempferi) ait.

Ancak hindistan cevizi yengeci tüm yetişkin yaşamını karada geçiren en büyük kabukludur. Ayrıca böcekleri, örümcekleri ve kırkayakları da içeren omurgasızlar grubu olan karada yaşayan en büyük eklembacaklıdır.

Hindistan cevizi yengeci 60 yıla kadar yaşayabiliyor. Kara hayvanı olmasına rağmen dişiler yumurtalarını suya bırakır. Yumurtadan çıkan larvalar dört-altı hafta boyunca suda yüzen Hindistan cevizi, kütük veya diğer sallara tutunur. Ardından glaucothoe denilen karides benzeri canlılara dönüşürler ve deniz tabanına inerek içine girecekleri uygun bir karındanbacaklı kabuğu ararlar. Daha sonra kıyıya doğru göç etmeye başlar ve dört hafta kadar gelgit çizgisini kullanırlar.

Hindistan Cevizi Yengeci palmiye yengeci
Yavruyken vücutlarını deniz kabuğuyla korurlar. Drew Avery, Flickr (CC BY 2.0)

Hindistan cevizi yengeci yetişkin olduğunda artık deniz kabuğu kullanmaz ve yırtcılardan sert dış iskeletiyle korunmaya başlar. Suda larva olarak geçirdiği zamana rağmen yetişkinlikte suda yüzemez. Hatta uzun süre su altında kalırsa boğulur. Çünkü solungaçları değil tıpkı hermit yengeci gibi hava soluyan özel akciğerleri (branchiostegal) vardır.

Palmiye yengeci veya Hindistan cevizi yengeci Zanzibar yakınlarındaki Afrika kıyılarındaki adalardan Doğu Pasifik Okyanusu'ndaki Gambier Adalarına dek Hint-Pasifik'te yaşıyor. Bol miktarda kaya yarığı ve yuva kazmak için toprak bulunan kıyı ormanlarında gezerler. Bazı adalarda kıyıdan altı kilometreye dek içeride bulunabilirler.

Hindistan Cevizi Yengeci Ne Yiyor?

Adının ele verdiği gibi Hindistan cevizi yengeci yeşil hindistan cevizini kırıp içindeki beyaz bölümü yemesiyle bilinir. Hafif kavisli pençe benzeri kıskaçları palmiye ağacı gibi ağaçlara tırmanmaya uygun tutuş sağlar.

Bununla birlikte tek yedikleri Hindistan cevizi değil. Palmiye yengeci düşmüş meyve, fındık ve tohum da yiyor. Ancak diğer yengeçlerin aksine palmiye yengeci oldukça acımasız yırtıcılardır. Yengeçlerin çoğu yalnızca su kenarında veya okyanusta yaşar ve besin kaynakları ölü hayvanlardır – deniz solucanı, diğer ölü yengeçler gibi. Yani vahşi avcılar değillerdir.

Ancak Hindistan cevizi yengeci sıçanlar gibi memeliler, kendi türleri ve hatta adada yuvalarını buldukları büyük göçmen deniz kuşlarını avlıyor. Gecenin karanlığında saldırdıkları görülür.

Hindistan cevizi yengecinin geniş bir diyete sahip olması ünlü havacı Amelia Earhart'ın Pasifik Okyanusu üzerinde uçarken düşerek kaybolması ve asla bulunamamasının nedeni olarak gösterilir. Kimilerine göre Nikumaroro adasında öldükten sonra Hindistan cevizi yengeçleri tarafından yutulmuş olabilir.

Hindistan Cevizi Yengecinin Gücü

Hindistan Cevizi Yengeci palmiye yengeci
Meyve ve tohumlardan fare ve kuşlara dek beslenirler. fearlessRich, Wikimedia Commons (CC BY 2.0)

Eğer bir Hindistan cevizini açmayı denediyseniz bunun ne kadar zor olduğunu bilirsiniz. Hindistan cevizi yengeci içinse öyle değil.

İki büyük ve güçlü kıskaçla donanmış Hindistan cevizi yengeci veya palmiye yengeci, hindistan cevizinin sert dış yüzeyini kolaylıkla parçalıyor.

Bu yengecin kıskaçının tırtıklı bir kenarı vardır ve diş gibi işlev gösterir. Bu tırtıkları Hindistan cevizini kırmak için kullanılır. Kıskacıyla uyguladığı sıkıştırma kuvveti bir insanın tutuşundan çok daha güçlü olabilir. 30'a yakın yabani hindistan cevizi yengeci tarafından uygulanan kuvvet test edildiğinde 1.765 Newton'luk maksimum kuvvet tespit edildi. Örneğin insanların maksimum ısırma kuvveti 1.100 ile 1.300 Newton arasındadır.

Yengeç büyüdükçe kıskaç kuvveti artıyor. Tamamen büyümüş, dört kilogramlık bir Hindistan cevizi yengeci 3.300 Newton'luk kuvvete ulaşacaktır. Hindistan cevizi yengeci 10 yaşında bir çocuğun ağırlığı olan 30 kilogramlık nesneleri kaldırabiliyor. Güçlü pençesi ve kuvveti karadaki zorlu besin kaynaklarına erişmesi için gerekli.

Hindistan Cevizi Yengeci ve İnsanlar

Yengeç büyüdükçe kıskaç kuvveti artıyor.
Yengeç büyüdükçe kıskaç kuvveti artıyor. John Tann, Flickr.

Hindistan cevizi yengecinin popülasyonuna dair geniş ölçekli çalışma yok. Sayıları bilinmiyor ancak Uluslararası Doğayı Koruma Birliği'ne göre Savunmasız türlerdir.

İzole adalarda yaşadığından Hindistan cevizi yengecinin pek yırtıcısı yok. Ancak karşılaştıkları en büyük tehditlerden biri insanlardan gelir.

Çok büyük olduklarından içlerinde çok fazla yengeç eti olduğu açıktır. Bu yüzden adalı insanlara besin kaynağı olurlar. Aşırı avlanmanın yanı sıra habitat kaybı da popülasyonlarını tehdit ediyor.

Hindistan cevizi yengecinin yaşadığı Pasifik adalarının çoğunda onları korumaya yönelik düzenlemeler var. Bazı adalarda altlarında yumurta taşıyan dişiler özel olarak korunur. Bazı bölgelerde Hindistan cevizi yengecinin ihracatı yasaktır.

Palmiye yengecine yönelik bir diğer tehdit adalarının kaybolması. Çoğu alçak ada atolllerine bağlı olarak yaşıyor. Ancak iklim değişikliğinin neden olduğu deniz seviyesi yükselmesi tür için tehdit oluşturuyor ve bazıları tamamen kaybolma riskiyle karşı karşıya.