Charlie Chaplin: Sinemayı Değiştiren Aktörün Trajik Yaşamı

Charlie Chaplin, asıl adı Sir Charles Spencer Chaplin, (d. 16 Nisan 1889, Londra, İngiltere - ö. 25 Aralık 1977, Corsier-sur-Vevey, İsviçre), İngiliz komedyen, yapımcı, yazar, yönetmen ve besteci, beyazperdenin en büyük komedi sanatçısı ve sinema tarihinin en önemli figürlerinden biri olarak kabul edilir.

Charlie Chaplin

Charlie Chaplin eşsiz bir çatışmanın, şaşırtıcı bir başarının, bitmek bilmeyen tartışmaların ve kusursuz bir mirasın öyküsüdür. Charlie Chaplin tarihin en çok bilinen adlarından biri olabilir. Kim olduğunu, neleri başardığını ya da tartışmalı ve skandallarla dolu kariyerini bilmeseniz bile adını duydunuz. Bu gizemli eksantrik adam hakkında medyada nadiren derinlemesine anlatılan geniş bir bilgi birikimi var.

Charlie Chaplin'in Hayatı

16 Nisan 1889'da Charles Spencer Chaplin, sanayi sonrası Viktorya dönemi Londra'sının soğuk ve kirli sokaklarında doğdu. Onun fakir bir aileden geldiğini söylemek, kulakları olmayan birinin duymakta zorlandığını söylemek gibidir.

Charlie'nin her iki ebeveyni de sanatçıydı ve o yaklaşık üç yaşındayken ayrıldılar. İkisi de varlıklı bir aileden gelmiyordu; oğulları daha sonraki yıllarda onların izinden gidecekti. Annesinin şarkıcılık kariyeri son derece kasvetli ve kısa sürmüş, babası ise biraz tanınan bir komedyen olmuştu. Annesinin düzenli bir gelir kaynağı yoktu, parasızdı ve kocası ona hiçbir maddi yardımda bulunmuyordu.

Charlie Chaplin
Charlie Chaplin, 14-16 yaşları arasında, Sherlock Holmes oyununda Uşak Billy olarak ortaya çıkıyor. Tahmini 1903-1906. (Görsel: W. Commons)

Sonuç olarak, Chaplin'in çocukluğunun büyük kısmı babasız, yoksul bir dünyada geçti. Chaplin on yaşındayken, annesi akıl hastanesine gönderilince işler çok daha kötüleşti. Sonraki iki ayı, kendisini ve annesini terk etmiş olan ve artık şiddetli bir alkolik olan babasıyla geçirdi.

Annesi hastaneden taburcu edilse de, durumu kısa süre sonra bir kez daha kötüleşecek ve genç Charlie'yi, bırakın ergin olmayan bir çocuğu, herhangi bir erkek için bile korkunç olabilecek durumların içine hapsedecekti.

Kısa süre sonra babası vefat etti ve ağabeyi Sydney askere yazıldı. Charlie artık kendi başının çaresine bakmak zorundaydı.

Yeni Bir Yıldız Doğuyor

Charlie Chaplin'in Fred Karno komedi şirketiyle yaptığı ABD turunun afişi, 1913.
Charlie Chaplin'in Fred Karno komedi şirketiyle yaptığı ABD turunun afişi, 1913.

Charlie, herhangi bir işte, yaşamak için alabileceği herhangi bir ücret karşılığında durmaksızın çalışırdı. Tuhaf işler üstlenirdi. 14 yaşındayken bir dans grubuna katıldı ve onlarla turneye çıktı. Bu süre zarfında önemli başarılar elde etmesine rağmen, topluluk bir yıl sonra dağıldı. Ancak Charlie bir yeteneği olduğunu fark etmişti.

Donanmadaki görevinden yeni dönen ve komedi şirketi Fred Karno ile çalışan ağabeyi Sydney'in, Chaplin'i 19 yaşında Karno ile tanıştırması Charlie Chaplin'in profesyonel yaşamında bir dönüm noktası oldu.

Charlie Chaplin
Charlie Chaplin'in makyajsız genç fotoğrafı. 1916. (Görsel: HistoryColored)

Charlie, Karno ile Amerika turnesindeyken Keystone Stüdyoları'ndan bir yetkili onu seyretti ve Chaplin'i şirket için çalışmaya çağırdı. Charlie Chaplin ilk film rolünü bu şekilde aldı. Bundan kısa süre sonra onunla sözleşme kapsamında çalışmayı kabul ettiler.

Charlie Chaplin sinemaya girdikten ve orada isim yaptıktan sonra parasal durumu büyük ölçüde düzeldi. Sonunda dönemin en önde gelen ve en sevilen aktörlerinden biri oldu, yetenekleri sayısız başarı ve zamansız başyapıtla sonuçlandı ve kendisine özgü ünlü bir kişilik yarattı.

Perde Arkasındaki Yaşamı

Lita Grey ve Charlie Chaplin.
Lita Grey ve Charlie Chaplin.

Charlie Chaplin 1918 yılına gelindiğinde Amerika'nın en tanınmış ve en çok kazanan sinema oyuncusuydu. Halkın gözünde, çoğu insanın sadece hayal edebileceği bir hayat süren son derece popüler bir yıldızdı. Ancak perde arkasında yaşamı dramatik bir şekilde değişmek üzereydi.

Chaplin, o zamanki kız arkadaşı Mildred Harris'in bir çocuk beklediğini öğrendi. Çoğu insan için en heyecan verici anlardan biridir ancak Charlie böyle hissetmedi. Nedenini anlamak kolaydı. Mildred o sırada henüz 16, Charlie ise 29 yaşındadır.

1910'larda bile Kaliforniya yasalarına göre açıkça yasaklanmış bir şeydi. Chaplin, itibarını korumak ve uzun bir hapis cezasından kaçınmak için aynı yılın Ekim ayında onunla evlendi. Chaplin kandırıldığını düşünüyordu ve evlendikten sonra hamile olmadığı ortaya çıktı.

Fiziksel olarak olmasa da karısına mümkün olan her şekilde kötü davranmaya başladı. Ona nefret ve duygusuzlukla yaklaştı. Mildred 1920'de bu kez gerçekten hamile kalır. Chaplin bunu öğrendiğinde ise ondan boşanır.

"The Kid" filminin çekimleri sırasında Charlie, ileride eşi olacak Lita Grey ile tanıştı. Ancak anlatının bu kısmı da sevimli değildir. Grey, Charlie Chaplin ile 12 yaşında bir filmde oynadı (The Kid'deki "flört eden melek") ve 16 yaşına geldiğinde Charlie ona yakınlaşmaya başladı. Charlie önceki hatalarından ders almamış ki Grey de hamile kaldı. Annesi 35 yaşındaki Chaplin'i kızıyla evlenmediği takdirde polise ihbar etmekle tehdit etti. Sonuç olarak tarih tekerrür etti ve büyük bir skandaldan ve yasal sorundan kaçmak için Chaplin başka bir zorunlu evliliğe girişti. Lita Grey içinse bu evlilik ıstıraptan başka bir şey olmadı.

İki yıl sonra boşanma davası açtı ve Charlie Chaplin'le evliliği boyunca uğraşmak zorunda kaldığı tüm zorlukları ayrıntılarıyla anlattı. Korkunç bir zihinsel işkence ve kürtaja zorlanmaya dek birçok şey sıraladı. Ayrıca çeşitli cinsel eylemlerde bulunmaya zorlandığını söyledi.

Dava mahkemede 600.000 dolar (bugünle 10 milyon dolar) ile çözülmesine rağmen, olay hemen unutulmadı. Chaplin'in itibarına büyük zarar vermeye devam edecekti. Grey o zamanlar tarihin en büyük boşanma anlaşmasını yapmıştı. Boşanma sırasında Chaplin'in "sapkın cinsel arzuları"na dair detaylar basına sızdırılınca filmlerinin yasaklanması çağrıları geldi ve Chaplin'i sinir krizine itti.

Charlie Chaplin Nasıl Anımsanmalı?

Charlie Chaplin Onur Ödülü alırken, 1972.
Charlie Chaplin Onur Ödülü alırken, 1972.

Charlie Chaplin şüphesiz tüm zamanların en büyük aktörlerinden biriydi ve olağanüstü yetenekli bir oyuncuydu. Kendisinden fazla bir şey beklenmiyorken Şarlo karakteriyle bambaşka boyutta bir aktör olarak ortaya çıktı ve sinemayı kitlelere sevdiren kişi oldu.

Davranışlarının, özellikle de kadınlarla ilgili olanların ne kadar içler acısı ve utanç verici olduğunu görmek için özel hayatına kısa bir göz atmak yeterlidir. Çoğu insan bu davranışlarının kınanması gerektiği konusunda hemfikir olsa da, hayatın ona en başından iyi bir el uzatmadığına şüphe yok.

Sonrasında büyüyüp gelişmek şöyle dursun çok az insanın hayatta kalabileceği zorluklar yaşadı. Giyimi dahil ona dair her şey çelişkiliydi. Çünkü yarı roman bir aileden gelmiş olabilirdi.

Ergin olmayan kız oyuncularla birlikte olmasaydı sonsuza dek iyi kalpli bir aktör olarak bilinebilirdi. Yine de hiçbir yakınlaşması zorla olmadı. 1900'lerin başında 16 yaşında evlenmek sıra dışı değildi ve kadınların ortalama evlilik yaşı 1940'lardan 70'lere dek ancak 20 olarak kalmıştır. Dördüncü karısı Oona O'Neill ile 18'indeyken 53 yaşında evlendi. Sekiz çocuğu oldu ve yaşayan toplam çocukları 10'a çıktı. Oona evlilikleri boyunca kocasını sevdiğini söyledi.

Dünyanın dört bir yanındaki Chaplin heykelleri.
Dünyanın dört bir yanındaki Chaplin heykelleri. Sırasıyla 1. Slovakya, 2. Polonya, 3. İrlanda, 4. İngiltere, 5. Hindistan, 6. İtalya, 7. ​​İspanya ve 8. İsviçre.

1972'de Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi Chaplin'e bir Onur Ödülü teklif etti ve insanlar bunu Amerika'nın Chaplin'e karşı olan hatasını telafi etme isteği olarak gördü. Chaplin başta ödülü kabul etme konusunda tereddütlüydü ancak 20 yıl sonra ilk kez ABD'ye dönmeye karar verdi. Ziyaret basında geniş yer buldu ve Akademi Ödülleri galasında hala Akademi tarihindeki en uzun alkış olan 12 dakika boyunca ayakta alkışlandı. Charlie Chaplin alkış boyunca gözle görülür şekilde duygusaldı. Akademi, bu Oscar'ı Charlie Chaplin'in "sinema filmlerinin bu yüzyılın sanat formu haline gelmesindeki ölçülemez etkisi" duyurusuyla verdi.

Charlie Chaplin Hakkında Sık Sorulanlar

Charlie Chaplin neden önemlidir?

Komedyen, aktör, yapımcı, yazar ve yönetmen Charlie Chaplin, beyazperdenin en büyük komedi sanatçısı ve sinema tarihinin en önemli figürlerinden biri olarak kabul edilir. 1972 yılında "sinema filmlerinin bu yüzyılın sanat formu haline gelmesindeki hesaplanamaz etkisi" nedeniyle özel bir Akademi Ödülü aldı.

Charlie Chaplin ne ile hatırlanıyor?

Charlie Chaplin en çok tekrar eden sessiz film karakteri "Küçük Serseri" ile hatırlanır. Çok küçük bir palto, çok büyük bir pantolon, sarkık ayakkabılar ve hırpalanmış bir derbi giymiş olan Tramp, kibar toplum tarafından dışlanmış ve aşkta şanssız ama her zaman hayatta kalan biriydi. İzleyiciler onun küstahlığını, kendini beğenmişliğini, beklenmedik yiğitliğini ve direncini sevdi.

Charlie Chaplin'in başarıları nelerdi?

Charlie Chaplin, The Kid (1921), The Gold Rush (1925), City Lights (1931), Modern Times (1936), en iyi erkek oyuncu dalında Akademi Ödülü'ne aday gösterildiği The Great Dictator (1940), Monsieur Verdoux (1947) ve Limelight (1952) gibi sinema tarihinin en unutulmaz filmlerinden bazılarında rol aldı, yazdı ve yönetti.

Charlie Chaplin'in çocukluğu nasıl geçti?

Charlie Chaplin'in İngiliz bir müzikhol şovmeni olan babası ve şarkıcı annesi Hannah Hall ayrıldı ve Chaplin erken çocukluk dönemini annesiyle geçirdi. Akli dengesi yerinde olmayan Hall daha sonra akıl hastanesine kapatılınca, Chaplin ve üvey kardeşi Sydney bir dizi çalışma evine ve yatılı okula gönderildi.

Charlie Chaplin nerede eğitim gördü?

Charlie Chaplin sahneye çıkmayı beş yaşında (annesinin yerine geçerek) öğrendi ve sekiz yaşında takunya dansçısı olarak profesyonel bir şovmen oldu. Ayrıca vodvil gösterisi Casey's Court Circus'ta da bir süre çalıştı. 1908 yılında Fred Karno pantomim topluluğuna katıldı ve kısa sürede yıldız statüsüne yükseldi.

Charlie Chaplin'in film endüstrisi üzerindeki etkisi neydi?

Charlie Chaplin sinema tarihinin en etkili figürlerinden biriydi. Sessiz film komedisinin öncülerindendi ve popüler kültürde ikonik bir figür haline gelen "The Tramp" ile benzersiz bir karakter yarattı. Filmleri kendi döneminde son derece popülerdi ve sosyal yorumları, sanatsal değerleri ve komedi dehası nedeniyle kutlanmaya devam ediyor.